Χρήμα με ουρά, αλλά και… ουρές

Χρειάστηκαν περισσότερες από 91 ώρες αγρύπνιας από τους Ευρωπαίους ηγέτες, για να επιτευχθεί ο τελικός στόχος αλλά, μέσα από τις συνηθισμένες ευρωπαϊκές πρακτικές των διαδρόμων και του παζαριού “πάρε-δώσε” δυστυχώς, η συμφωνία έγινε πραγματικότητα.

Ο κοινός τόπος βρέθηκε και ικανοποιεί όλα τα μέλη της Ένωσης. Τουλάχιστον αυτό δείχνουν οι πρώτες αντιδράσεις, ανά την Γηραιά Ήπειρο…

Κατ’ αρχήν θα πρέπει να πούμε πως η τελική συμφωνία δεν περιλαμβάνει μόνο το Ταμείο Ανάκαμψης από την CoViD-19 αλλά και τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τα κεφάλαια του πρώτου (€390 δισ. επιδοτήσεις συν €360 δισ. δανείων με ευνοϊκούς όρους, σύνολο €750 δισ.) θα είναι διαθέσιμα μέχρι το 2026, ενώ αυτά του προϋπολογισμού μέχρι το 2027.

Εάν τηρηθούν οι “ευρωπαϊκές παραδόσεις”, θα πέσουν και 1-2 παρατάσεις βέβαια αλλά, επειδή πολλά πράγματα δείχνουν διαφορετικά αυτήν την φορά, ας μην θεωρείται αυτό σαν δεδομένο.

Το τελικό ποσό φθάνει τα €1,84 τρισεκατομμύρια και η Ελλάδα δικαιούται ένα ποσό που αγγίζει τα €72 δισ.!

Από αυτά τα €72 δισ., τα (σχεδόν) 60 είναι επιδοτήσεις, τις οποίες η χώρα θα λάβει με ένα μοντέλο παρόμοιο των γνωστών μας κοινοτικών πλαισίων και ΕΣΠΑ, ενώ το υπόλοιπο ποσό (περίπου €12,5 δισ.) θα μπορεί να εκταμιευθεί υπό την μορφή δανείων, χωρίς όμως ειδικούς όρους, μνημόνια, Τρόικα κ.λπ.

Το τελευταίο όμως, καλό είναι για όλους, να μην παρερμηνευθεί και θεωρηθεί πως θα πρόκειται για μία επανάληψη των όσων ωραίων και γραφικών βιώσαμε τις περασμένες δεκαετίες, σε διάφορους “κάμπους” και “βουνά” της επικράτειας.

Τα χρήματα θα δοθούν μέσα από διαδικασίες που δεν θα είναι καθόλου εύκολο να παρακαμφθούν ή να “μαγειρευτούν” και θα υπάρχει η δυνατότητα να καθυστερήσουν, να σταματήσουν ή και ν’ ακυρωθούν όλα τα projects. Ακόμη και τα σημαντικότερα.

Εφόσον μια χώρα-μέλος έχει αντιρρήσεις για το ή τα έργα μιας άλλης, το ζήτημα θα επιλύεται στο Eurogroup. Εάν η λύση δεν βρίσκεται ούτε εκεί, θα φτάνει μέχρι το Συμβούλιο!

Δύσκολα (αν όχι ακατόρθωτα) τα μπακαλίστικα μαγειρέματα με “βρεμένα μπαμπάκια” και “πέτρες στο στάρι”, σε αυτά επίπεδα εξουσίας, πιστέψτε με!

Αυτό είναι το πολιτικό κέρδος που αποκόμισαν οι 4+1 φειδωλοί, για να δεχθούν να υποχωρήσουν και να επιτρέψουν να φθάσουν οι επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, στα €390 δισ.

Το οικονομικό τους κέρδος, διότι φυσικά πήραν και από αυτό, οριοθετείται σε μερικά δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον επιστροφών, από την συνεισφορά τους στον Ευρωπαϊκό κορβανά. Μάλλον μικρό το χρηματικό κόστος…

Πρόκειται πραγματικά για συμφωνία-σταθμό.

Όχι βεβαίως για την περιλάλητη “αμοιβαιοποίηση χρέους” (τα €750 δισ. που θα δανειστεί η Κομισιόν, είναι μικρό ποσό για τα δεδομένα της ΕΕ) αλλά επειδή η σωστή και απροβλημάτιστη διαχείριση του εγχειρήματος απαιτεί την ύπαρξη δομών και διαδικασιών, οι οποίες κάλλιστα θα μπορούσαν ν’ αποτελέσουν τους προδρόμους π.χ. ενός Ευρωπαϊκού Υπουργείου Οικονομικών ή/και ενός Ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

Δεν θα συμβεί φυσικά, αύριο. Ούτε καν μεθαύριο.

Αλλά ο δρόμος είναι πολύ περισσότερο ανοικτός και ευκολότερος πλέον, απ’ ότι ήταν την περασμένη Πέμπτη.

Αυτονόητο είναι πως, αυτή η νέα κατάσταση, δημιουργεί τεράστιες ευθύνες, για ολόκληρη την Ευρώπη που, επιτέλους, κατορθώνει να ορθώσει ανάστημα και να κινηθεί ανάλογα με την εμβέλεια και τις δυνατότητές της, επαληθεύοντας το status της σαν παγκόσμια οικονομική δύναμη.

Τα δύσκολα όμως βρίσκονται μπροστά καθώς η υλοποίηση αυτής της συμφωνίας, κάθε άλλο παρά εύκολη θα είναι.

Πρόκειται για γιγαντιαίων διαστάσεων εγχείρημα και δεν βρισκόμαστε πλέον στην δεκαετία του… 80!

Για την Ελλάδα, εκτός από πρόκληση, η χθεσινή συμφωνία στις Βρυξέλλες αποτελεί και μια τεράστια ευκαιρία. Μια ευκαιρία που μπορεί να την μεταβάλλει από ουραγό και ακόλουθο, σε μπροστάρη και ηγέτη.

Η Ιστορία δεν συνηθίζει να δίνει δεύτερες ευκαιρίες αλλά, όπως φαίνεται, στην συγκεκριμένη περίπτωση, αποφάσισε να επιβεβαιώσει τον κανόνα, κάνοντας μία εξαίρεση.

Ευχής έργο θα είναι να το αντιληφθούν έγκαιρα όλοι και να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, να μην πάει χαμένη αυτή η ευκαιρία!