Οι οπαδοί του προέδρου σε όλο τον κόσμο που ομνύουν στην πρακτική ευφυΐα του και μιλάνε για έναν συνδυασμό των δυο αντίθετων στρατηγικών αντιμετώπισης της επιδημίας, αυτή της “Καραντίνας” και του φυσικού τείχους προστασίας που δημιουργεί η “Ανοσία της αγέλης”.

Οι αντίπαλοί του πάλι ομιλούν για σπασμωδικές κινήσεις ενός ιδιοτελούς νάρκισσου που φοβάται μην χάσει τις εκλογές.

Το βέβαιο είναι πως η πολιτική ηγεσία των ΗΠΑ, ενώ η επιδημία βρίσκεται σε εξέλιξη με την εκθετική καμπύλη να βρίσκεται στα πρώτα στάδια της ανύψωσης, μοιάζει αναποφάσιστη και αυτό ενδεχομένως να έχει χειρότερο αποτέλεσμα τόσο στον αριθμό των ανθρώπινων απωλειών όσο και της οικονομικής καθίζησης.

Μια αποφασιστική στάση προς την μία ή την άλλη επιλογή ενδεχομένως να είχε μικρότερες απώλειες σε αμφότερα τα πεδία από καμμιά επιλογή και σπασμωδικές κινήσεις προς τη μια ή την άλλη πλευρά.

Η σκέψη του Προέδρου και προφανώς των συμβούλων που ο ίδιος έχει επιλέξει να τον συμβουλεύουν είναι απλή και πρακτική. Αν η ύφεση στην αμερικάνικη και την παγκόσμια οικονομία είναι τόσο θηριώδης όσο αναμένεται, οι ζωές που θα χαθούν από την οικονομική ανέχεια θα είναι πολλές και ενδεχομένως περισσότερες απ’ ό,τι από την επιδημία.

Φαίνεται λογικό πως η στρατηγική της “Ανοσίας της αγέλης” θα είχε μικρότερες οικονομικές συνέπειες.

Η στρατηγική της “Καραντίνας” έχει τρομακτικές οικονομικές απώλειες .ν βαθμό που πετύχει, κανένας δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί αν μετά από μερικούς μήνες δεν θα χρειαστεί να επαναληφθεί.

Αν π.χ. το σύνολο του πλανήτη εφάρμοζε τη μέθοδο αντιμετώπισης της ανοσίας της αγέλης και το ποσοστό θνησιμότητας παρέμενε περί το 2%, με 8 περίπου δισ. πληθυσμό θα είχαμε 160 εκατ. θανάτους.

Δηλαδή σαν να εξαφανιζόταν ο μισός πληθυσμός των ΗΠΑ, ή μια χώρα σαν τη Ρωσία ή 15 χώρες σαν την Ελλάδα.

Ο πληθυσμός του πλανήτη θα ερχόταν στο επίπεδο που ήταν πριν 2-3 χρόνια.

Τα συνταξιοδοτικά και ασφαλιστικά συστήματα της Δύσης (αλλού δεν έχουν) θα ωφελούνταν κατά πολλά τρισ. δολάρια. Ο μέσος όρος ηλικίας του πληθυσμού θα μειωνόταν. Όσοι δεν πλήττονται από τις “προτιμήσεις” της επιδημίας ενδεχομένως σιωπηρά να θεωρούν θετική εξέλιξη την επιδημία.

Μετά την επιδημία του “Μεγάλου Θανάτου” που αφάνισε το 1/3 του πληθυσμού της Ευρώπης τα εργατικά χέρια υπολείπονταν σημαντικά των αρόσιμων γαιών, γεγονός που αύξησε το εισόδημα των φτωχών σε βάρος των πλούσιων.

Κανένας δεν είναι σε θέση να βεβαιώσει το ακριβές αποτέλεσμα ούτε της μίας ούτε της άλλη στρατηγικής ούτε σε ό,τι αφορά τον αριθμό των ανθρώπων που θα καταλήξουν, ούτε τις οικονομικές συνέπειες.

Ποιος μπορεί να βεβαιώσει όμως πως το ποσοστό θνησιμότητας θα μείνει κοντά στο 2% των ηλικιωμένων και ευάλωτων αν υπάρξουν συνθήκες εκθετικής αύξησης των κρουσμάτων;

Αυτό που μοιάζει βέβαιο όμως είναι πως η επιλογή της “ανοσίας της αγέλης” δηλαδή “αφήστε την τύχη και τη φύση να κάνουν τη δουλειά τους”, θα μοιάζει με τη μεγαλύτερη εκούσια γενοκτονία της ιστορίας. 

Ποιος πολιτισμός (δεν μιλάμε για άνθρωπο ή κυβέρνηση) μπορεί να υποφέρει μια τέτοια κηλίδα αίματος στο μετωπό της;

Η ηθική της οικονομίας…

Επιπλέον υπάρχουν και τα ηθικά ζητήματα τη σημασία των οποίων αρκετοί οικονομικοί και πολιτικοί ηγέτες ενδεχομένως να μην αντιλαμβάνονται.

Κατά μια απλοϊκή ερμηνεία η ηθική κατά τις περισσότερες θρησκείες είναι ένας κώδικας συμπεριφοράς σε αυτήν τη ζωή προκειμένου να κερδίσει κάποιος μια καλύτερη τύχη σε κάποια επόμενη. Άρα, κάποιος που δεν πιστεύει στην επόμενη ζωή εύκολα μπορεί να υπερκεράσει τους περιορισμούς της.

Τα πράγματα όμως είναι πιο περίπλοκα… και ενδεχομένως και κάποιοι που παριστάνουν τους “φενταγίν” των αγορών και της ελεύθερης οικονομίας πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί, όπως και όσοι θεωρούν πως ο δαρβινισμός είναι φιλοσοφικό δόγμα που δεν πρέπει να μολύνεται από την ανθρώπινη βούληση.

Η ηθική κατά τις νεότερες επιστήμες της συμπεριφοριστικής και της κοινωνοβιολογίας είναι ένας κώδικας συμπεριφοράς που συμβαδίζει με την εξελικτική διαδικασία της φυσικής επιλογής και στηρίζει την κοινωνική και βιολογική εξέλιξη του ανθρώπου.

Με απλά λόγια, ένας κώδικας ηθικής συμπεριφοράς αυξάνει τους δεσμούς εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων, άρα την κοινωνική, οικονομική και πολιτική συνεργασία.

Η ηθική είναι στάδιο της βιολογικής εξέλιξης κατά τον Τζόναθαν Χάιντ, έναν από τους πλέον διακεκριμένους συμπεριφοριστές. Εν σπέρματι βέβαια οι περισσότερες από αυτές τις έννοιες έχουν προσεγγιστεί από φιλοσόφους από θετική σκοπιά όπως ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας ή από μηδενιστική σκοπιά όπως ο Νίτσε…

Η οικονομία της αγοράς στηρίζεται πρωτίστως στις ελεύθερες επιλογές και συναλλαγές μεταξύ των ανθρώπων κάτι που προϋποθέτει εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Η εμπιστοσύνη αποκτάται από αυτό που ονομάζουμε ηθική υπόσταση των ατόμων και επιπλέον προστατεύεται από τους θεσμούς και τους νόμους της κοινωνικής οργάνωσης.

Μια κοινωνία (η παγκόσμια κοινότητα και τα εθνικά κράτη είναι επιμέρους εκφάνσεις της) που είναι πρόθυμη να θυσιάσει τους ασθενέστερους και γηραιότερους για να έχει φέτος μικρότερο οικονομικό κόστος δεν σφάλει μόνο ηθικά αλλά σφάλει και πρακτικά, γιατί οι συνέπειες (μεταξύ αυτών και οικονομικές) μπορείς να είναι πολύ μεγαλύτερες μακροπρόθεσμα.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί σπάνε οι δεσμοί εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της που αποτελούν τη βάση της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής προόδου.

Λάβετε υπόψη πως μερικά από τα σκοτεινότερα σημεία της νεότερης ιστορίας είναι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας όπου υποτίθεται πως εκκαθάριζαν την κοινωνία από αδύναμες και επιβλαβείς ράτσες αλλά και τους ασθενέστερους της δικής τους ράτσας.

Μια κοινωνία που θα επιλέξει να αφήσει τους γηραιότερους και ασθενέστερους στη μοίρα τους χωρίς – έστω μάταια – να προσπαθήσει είναι πολύ πιθανό να τραυματίσει το μέλλον της…

Οι κοινωνίες μας όχι παράλογα έχουν ανατραφεί με τη διαπίστωση πως από τα μεγαλύτερα “τέρατα” της ιστορίας ήταν ο Χίτλερ και ο Στάλιν. Ο πρώτος γιατί εκκαθάρισε όσους θεωρούσε βάρος για την κοινωνία σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και ο δεύτερος γιατί μεταξύ άλλων άφησε εκατ. Ουκρανούς να πεθάνουν από την πείνα όταν τους επίταξε την παραγωγή σίτου για να την εξάγει…

2) Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς

Στο άρθρο της 30ης Ιουνίου του 2017 όταν πλέον η χώρα είχε αποφύγει το Grexit και την κατάρρευση είχαν αφιερώσει στη μειοψηφία που υπερασπίστηκε το ΝΑΙ την παρακάτω ιστορία… Νομίζω πως ταιριάζει και στις τωρινές εξελίξεις.

“Σε όλους αυτούς που μειοψηφήσαμε το 2015 αλλά συμβάλλαμε να μείνει η χώρα όρθια, αφιερώνω το παρακάτω απόσπασμα από το μυθιστόρημα, “Καλοί άνθρωποι σε σκοτεινούς καιρούς” του Αρτούρο Πέρεθ Ρεβέρτε…

“Μια φορά στα νιάτα μου, πολέμησα πάνω σ’ ένα πλοίο… Ήμαστε περικυκλωμένοι από τους Άγγλους και τη στιγμή εκείνη δεν υπήρχε ελπίδα να νικήσουμε. Ωστόσο κανείς δεν σκέφθηκε να υποστείλει την σημαία”.

“Αυτό λέγεται ηρωισμός” εκπλήσσεται ο βιβλιοθηκάριος.

Τα υγρά γαλάζια μάτια τον κοιτάζουν μερικές στιγμές χωρίς απάντηση.

“Όχι” λέει τελικά ο ναύαρχος. “Αυτό λέγεται επιμονή. Βεβαιότητα ότι, κερδίσεις χάσεις, κάνεις το καθήκον σου”…”

3) Η Τσεχία και η Ουγγαρία

Αξιότιμε κ. Στούπα,

Είμαι τακτικούς αναγνώστης της στήλης σας αλλά σήμερα με καταπλήξατε με το εδάφιο “Η απάντηση στο ερώτημα γιατί όχι αυτάρκεια και εθνική βιομηχανία βασικών αγαθών είναι μόνο μία. Οικονομίες κλίμακας, συγκριτικό πλεονέκτημα και ελεύθερος ανταγωνισμός…

Ειδικά για μια χώρα σαν την Ελλάδα με ιδιαίτερα μικρό μέγεθος αγοράς λόγω πληθυσμού θα ήταν αυτοκτονία να κατασκευάζουμε μόνοι μας τανκς, αεροπλάνα, αυτοκίνητα, χειρουργικές μάσκες και αντισηπτικά…”

Η πρόταση σας καταρρίπτεται από δυο αντί παραδείγματα, της Τσεχίας και της Ουγγαρίας·

Η Τσεχία και η Ουγγαρία που έχουν ίδιο πληθυσμό και έχουν βιομηχανίες που κατασκευάζουν τα πάντα και είναι ανταγωνιστικότατες.

Τι έχετε να πείτε στα παιδιά που πρωτεύουν στους διεθνείς διαγωνισμούς ρομποτικής και ονειρεύονται να κατασκευάζουν ρομπότ στην Ελλάδα; Ότι είναι αυτοκτονία για την Ελλάδα να κατασκευάζει ρομπότ μόνη της και θα πρέπει είτε να φύγουν είτε να αλλάξουν τα όνειρα τους; Αυτό δεν είναι αυτοκτονία για την Ελλάδα;

Αν η παραμονή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως προαπαιτούμενο την “εκμετάλλευση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μας” ως μόνη μέθοδο οικονομικής ανάπτυξης τότε αυτό συνιστά αυτοκτονία για τη χώρα γιατί το πιο δημιουργικό κομμάτι της νεολαίας θα αναγκάζεται να φύγει για να εκπληρώσει τα όνειρα του.

Με τιμή,

Άρης Σκληρός

Απάντηση: 

Πηγή http://politika-gr.blogspot.com/2020/03/blog-post_6969.html

Share.