Ο μύθος για την πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ

Αν και η αποπληρωμή μέρους των δανείων του Ταμείου, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, θα βοηθήσει στη βελτίωση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και θα οδηγήσει σε περαιτέρω βελτίωση της εντυπωσιακής πορείας που σημειώνουν τα ελληνικά ομόλογα φέτος, ωστόσο η σημαντική παρουσία του ΔΝΤ στη μεταμνημονιακή πορεία της Ελλάδας είναι αναγκαία για την επενδυτική εμπιστοσύνη.

Παράλληλα, οι θετικές επιπτώσεις μιας τέτοιας κίνησης θα είναι βραχύβιες, καθώς οι αγορές θεωρούν πως η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με άλλες μεγαλύτερες προκλήσεις, η επίλυση των οποίων θα οδηγήσει τη χώρα σε αναβάθμιση στην «επενδυτική βαθμίδα» και θα αποκαταστήσει πλήρως την επενδυτική εμπιστοσύνη.

Οπως επισημαίνει στην «Κ» ο Μάικλ Χιούσον, επικεφαλής αναλυτής της CMC Markets, αυτή η εξέλιξη σίγουρα αποτελεί ένα θετικό βήμα, ωστόσο δεν αφαιρεί από το κάδρο τα σημαντικά προβλήματα της χώρας, όπως η επιτακτική ανάγκη της εξυγίανσης των ισολογισμών των ελληνικών τραπεζών.

Η Πορτογαλία ξεκίνησε το 2015 να αποπληρώνει το Ταμείο, το οποίο και εξόφλησε πλήρως τον Δεκέμβριο του 2018, έξι χρόνια νωρίτερα από το 2024 που είχε προγραμματιστεί, κάτι που βοήθησε τη χώρα να γλιτώσει τόκους ύψους 1,16 δισ.

Αυτή η κίνηση έδωσε ένα πολύ θετικό μήνυμα στις αγορές, βοηθώντας στη σημαντική αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού, ενώ όλοι οι οίκοι αξιολογούν πλέον στην κατηγορία του «επενδυτικού βαθμού» τη χώρα, την οποία είχε χάσει το 2011.

Βέβαια, το ίδιο διάστημα που η Πορτογαλία ξεκίνησε να αποπληρώνει πρόωρα το ΔΝΤ, απολάμβανε και τα προνόμια του QE της ΕΚΤ, το οποίο συνέβαλε σημαντικά στην πτώση του πορτογαλικού spread.

Οι κύριοι λόγοι αυτής τη επιτυχίας της Πορτογαλίας ήταν η σταδιακή μείωση του δημόσιου χρέους, η πολύ καλή δημοσιονομική πορεία και κυρίως οι επενδύσεις.

Η Ελλάδα στοχεύει στην αποπληρωμή δύο δόσεων προς το Ταμείο (του 2019 και του 2020) συνολικού ποσού 3,7 δισ., το οποίο και επιβαρύνεται με επιτόκιο άνω του 5%.

Η προεξόφληση αυτού του ποσού συνεχίζει να κρατά το ΔΝΤ εντός του προγράμματος εποπτείας της Ελλάδας –αν και με μειωμένο ρόλο–καθησυχάζοντας κάπως τις ανησυχίες των «σκληρών» του Eurogroup, όπως η Γερμανία και η Ολλανδία.

Ετσι η συνολική οφειλή της χώρας προς το Ταμείο θα μειωθεί από 9,4 δισ. σε 5,7 δισ., τα οποία πρέπει να πληρωθούν μέχρι τα μέσα του 2024.

Για τους οίκους, αυτή η εξέλιξη αποτελεί κατ’ αρχάς ένα «πιστωτικά θετικό» γεγονός για την Ελλάδα. Οπως σημειώνει στην «Κ» ο Νίκολα Τζέιμς, επικεφαλής αξιολογήσεων της DBRS, oποιαδήποτε στρατηγική που οδηγεί στην αντικατάσταση του ακριβού με φθηνότερο χρέος είναι μια καλή εξέλιξη.

Ωστόσο, υπογραμμίζει, η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει την παρουσία του ΔΝΤ στην οικονομική της στρατηγική μακροπρόθεσμα, καθώς αυτό αναμένεται να στηρίξει και την επενδυτική διάθεση για τα ελληνικά ομόλογα.

Με λίγα λόγια, είναι σημαντικό να μη μειωθεί ιδιαίτερα ο ρόλος τους ΔΝΤ στην Ελλάδα, κάτι το οποίο θα μπορούσε να συμβεί αν επιτρεπόταν στην Ελλάδα να προχωρήσει και σε άλλες αποπληρωμές σε πολύ σύντομο διάστημα.

Πάντως, το κρίσιμο για την Ελλάδα δεν είναι η αποπληρωμή του ΔΝΤ, αλλά η σωστή χρήση του τεράστιου «μαξιλαριού» ρευστότητας που διαθέτει και το οποίο διαμορφώνεται περίπου στα 50 δισ.

Οπως επισημαίνει στην «Κ» ο Φάμπιο Μπαλμπόνι, οικονομολόγος της HSBC, η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη από την άποψη της βιωσιμότητας του χρέους.

Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, το κλειδί για την Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι να εξευρεθούν τρόποι για τη χρήση του τεράστιου «μαξιλαριού» ρευστότητας, με παραγωγικό τρόπο, όπως:

η μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, η μείωση του χρέους, η εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών και η ευρύτερη στήριξη της ανάπτυξης.

Αυτό είναι που θα συμβάλει στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος προς τη χώρα και θα αυξήσει τις πιθανότητες αναβάθμισης της Ελλάδας στην κατηγορία του «επενδυτικού» βαθμού από τους οίκους.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΥΡΤΑΛΗ
kathimerini.gr