Σύμφωνα με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία, ο δευτερογενής τομέας, της βιοτεχνικής και βιομηχανικής μεταποίησης, συρρικνώνεται σταδιακά. Συμμετέχει πλέον στο 8% τους ΑΕΠ όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος της ΕΕ είναι διπλάσιος.
Η συρρίκνωση αυτή έχει περιορίσει τα οφέλη της οικονομίας από την πλουτοπαραγωγική πηγή της μεταποίησης, η οποία πέραν της σημαντικής συνεισφοράς στο ΑΕΠ δημιουργεί μόνιμες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Για κάποιους αναλυτές μάλιστα η συγκεκριμένη υστέρηση είναι η αιτία που η οικονομίας μας ταλαιπωρήθηκε τόσο με βαθιά ύφεση.
Στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο επεξεργαζόμαστε μια σειρά από προτάσεις, που συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παρεμβάσεων.
Στόχος μας είναι να αλλάξουμε τους όρους του παιχνιδιού και να οδηγήσουμε τη βιοτεχνία και τη μεταποίηση στη νέα εποχή. Ενδεικτικά αναφέρω μερικές:
Πρώτον, μέσα από νέους χώρους για μεταποιητικές μονάδες, τη δημιουργία “Βιοτεχνικών Πάρκων” που θα λειτουργήσουν κυρίως ως Ζώνες Μεταποίησης χαμηλής όχλησης. Τα Βιοτεχνικά Πάρκα πρέπει να είναι προ-αδειοδοτημένες περιοχές με χαρακτηρισμένη χρήση γης από την Πολιτεία, με επαγγελματικούς χώρους από ανεκμετάλλευτα κτίρια του Δημοσίου, ώστε να είναι ξεκάθαρο τι και που μπορεί κάποιος να επιχειρήσει. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα Θεματικά Βιοτεχνικά Πάρκα μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη μείωση του κόστους παραγωγής. Η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων που απαιτούν πολλά ενδιάμεσα στάδια βελτιώνεται όταν παράγονται μέσα σε Θεματικά Βιοτεχνικά Πάρκα.
Δεύτερον, μέσα από μια ολοκληρωμένη εμπορική πολιτική, που θα περιλαμβάνει μεν προωθητικές δράσεις, αλλά και ενίσχυση της ελληνικής προστιθέμενης αξίας, του Σήματος Ελληνικού Προϊόντος. Χρειάζεται να διεκδικήσουμε την κατοχύρωση των προδιαγραφών των προϊόντων ελληνικού ενδιαφέροντος, την αναγραφή της εθνικής προέλευσης, αλλά και να απαιτήσουμε κοινές προδιαγραφές παραγωγής στα προϊόντα που διακινούνται στην Ευρώπη: απαγόρευση σε παιδική εργασία, περιβαλλοντική μόλυνση, παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων της χάρτας του ΟΗΕ.
Τρίτον, μέσα από συνεργατικά δίκτυα και κοινοπρακτικές συνεργασίες (clusters) σε τοπικό επίπεδο ή με διάφορες μορφές συνεργασίας μεταξύ Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων. Έτσι μόνο θα ξεπεράσουμε αναχρονιστικές και συχνά εμμονικές αντιλήψεις για μικρές και ατομικές επιχειρήσεις που λειτουργούν ως “νησίδες” μέσα σε ένα αρχιπέλαγος ευκαιριών και αγορών.
Τέταρτον, υπερβαίνοντας τη μυωπική πιστωτική πολιτική των τραπεζών και καλώντας τις να προσφέρουν πραγματικά χρηματοδοτικά εργαλεία με κριτήριο την κερδοφορία της επιχειρηματικής πρότασης και όχι τις εγγυήσεις σε ακίνητα, με τραπεζική συμβουλευτική υποστήριξη και δίκαιη επίλυση του θέματος των “κόκκινων δανείων” στις Τράπεζες. Ταυτόχρονα, τα Επιμελητήρια επιβάλλεται να συνεργαστούμε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), αλλά και να ενισχύσουμε την αξιοποίηση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων και μόχλευση ιδιωτών επενδυτών από crowdfunding και επιχειρηματικούς αγγέλους μέχρι εταιρείες λαϊκής βάσης.
Πέμπτον, μέσα από μια νέα φορολογική σχέση του κράτους με τις επιχειρήσεις. Ναι στους ελέγχους, στις ποινές, στην πάταξη της παραοικονομίας, στην επιτάχυνση της δικαιοσύνης αλλά και στην αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου, που πλήττει κυρίως τους “μικρούς”. Από την άλλη, ας αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πιο δημιουργικά, βοηθώντας την παραγωγή και την απασχόληση με φορολογικά κίνητρα για κάθε νέα θέση εργασίας, ευνοϊκό καθεστώς για όσους παράγουν στην Ελλάδα και επιστρέφουν οφέλη στην κοινωνία, φοροαπαλλαγές για εκσυγχρονισμό παγίων, αντιμετώπισης παροδικών εμπορικών κρίσεων, αποτυχημένου σχεδιασμού προϊόντος, αντιμετώπιση επισφαλών απαιτήσεων.
Έκτον, μέσα από αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, όπως η δημιουργία δικτύου μεντόρων, Τοπικά Σύμφωνα Ανάπτυξης για τη συνεργασία τοπικών παραγωγών με τοπικό λιανεμπόριο, την τιμολόγηση προϊόντος σε συνάρτηση κόστους – εμπορικού ανταγωνισμού, την ενεργοποίηση προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης καθώς και του ΕΣΠΑ για logistics κ.α.
Τέλος, προσαρμόζοντας τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες ρευστότητας και εξατομίκευσης.
Για τις υγιείς και παραγωγικές επιχειρήσεις που εξάγουν, να παρέχονται φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα για επενδύσεις, για αγορά νέου μηχανολογικού εξοπλισμού παραγωγής και ενθάρρυνση της παραγωγικής καινοτομίας, απλές και ταχύτερες διαδικασίες έγκρισης επενδύσεων, ειδικά σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας για την οικονομία και την απασχόληση, όπως η παραγωγή τροφίμων και οι μεταποιητικοί κλάδοι που σχετίζονται με τη ναυτιλία και τον τουρισμό.
Για τις ασθενείς αλλά βιώσιμες επιχειρήσεις, χρειάζεται μείωση του κόστους τραπεζικής χρηματοδότησης και ενίσχυση του επιχειρηματικού δανεισμού και συνδυασμό των προγραμμάτων επιχορηγήσεων και των πιστωτικών διευκολύνσεων.
Για τις “βαριά αρρωστες”, πτωχευμένες ή υπό πτώχευση επιχειρήσεις, πρέπει να δίνεται η δυνατότητα να κλείσουν με ταχύτητα, να καθιερωθεί η “δεύτερη ευκαιρία” για έντιμους και ικανούς που “ατύχησαν”, ώστε να επιχειρήσουν εκ νέου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, αναγκαίος είναι ο συμψηφισμός των οφειλών του κράτους με τα χρέη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς αυτό.
Είναι σαφές ότι το μέλλον δεν θα μας περιμένει.
Στην επαπειλούμενη καθίζηση των μικρομεσαίων, προστίθενται πια δομικά προβλήματα και προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η υψηλή ανεργία, η κλιματική αλλαγή, η πρόοδος της αυτοματοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης.
Όλα αυτά μας βάζουν μπροστά σε νεα διλήμματα: ή θα αλλάξουμε ή θα βουλιάξουμε.
Και αυτό το δίλημμα δεν αφορά μόνο τους επιχειρηματίες ή τους επαγγελματίες. Αλλά και όσους λαμβάνουν αποφάσεις, στα υπουργεία, στην αυτοδιοίκηση, στους κοινωνικούς φορείς.
Συνεπώς, όλοι μας έχουμε την ευθύνη, ιδιαίτερα μέσα σε μια κρίσιμη εκλογική χρονιά.
Του Παύλου Ραβάνη
capital.gr