Την εβδομάδα που πέρασε ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης κήρυξε την πολιτεία σε κατάσταση υγειονομικής έκτακτης ανάγκης μετά την επιδημία ιλαράς που έχει ξεσπάσει στο Μπρούκλιν, κυρίως μεταξύ των παιδιών των υπερορθόδοξων Εβραίων, και ζήτησε από όλους τους πολίτες που δεν έχουν εμβολιαστεί να το πράξουν.
Βλέπε: ΗΠΑ: Σε κατάσταση υγειονομικής έκτακτης ανάγκης η Νέα Υόρκη εξαιτίας επιδημίας ιλαράς
Σε διαφορετική περίπτωση προειδοποίησε ότι θα τους επιβληθούν πρόστιμα…
Ένα χρόνο μετά την άνοδό τους στην εξουσία τα “λαϊκίστικα” κόμματα στην Ιταλία προσπαθούν να μεθοδεύσουν πώς θα φανούν συνεπείς στην υπόσχεσή τους να καταργήσουν τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς καθώς η χώρα αντιμετωπίζει επίσης επιδημία ιλαράς.
Βλέπε: Italy’s governing parties struggle to find path forward on vaccines
Ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων στην Ευρώπη Γκυ Φερχόφστατ ανέβασε προχθές στα κοινωνικά δίκτυα το εξής σχόλιο: “Αυτό είναι ένα τυπικό παράδειγμα γιατί οι λαϊκιστές αποτυγχάνουν. Διαδίδουν ρωσικές θεωρίες συνωμοσίας κατά του εμβολιασμού. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα παιδιά αρρωσταίνουν σοβαρά και μπορεί ακόμα και να πεθάνουν. Εντελώς ανεύθυνες πολιτικές από τον Σαλβίνι και τους φίλους του στην κυβέρνηση”.
Είναι προφανές πως ως Δυτικός Πολιτισμός, εκτός από μια φάση τεχνολογικής έκρηξης, διανύουμε μια περίοδο κατακόρυφης αύξησης πολιτισμικής σύγχυσης τα αίτια της οποίας δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε και άρα να ελέγξουμε.
Οι θιασώτες των “εναλλακτικών” μεθόδων και των θεωριών συνωμοσίας θα μπορούσαν κάλλιστα να ισχυριστούν πως το οικοσύστημα έχει αφήσει ελεύθερο κάποιον “ιό” ή κάποιο στοιχείο που σαν στόχο έχει να μειώσει δραστικά τον πληθυσμό στην επιφάνεια του πλανήτη μας.
Είναι σύνηθες τα τελευταία χρόνια να μιλάμε για τη διεύρυνση της οικονομικής ανισότητας (Έστω και αν οι φτωχότεροι κινδυνεύουν περισσότερο από χοληστερίνη και σάκχαρο παρά από ασιτία…) αλλά μάλλον είναι προφανές όμως πως έχουμε να κάνουμε με τη διεύρυνση της ανισότητας σε επίπεδο αντιληπτικής ικανότητας.
Τουτέστιν, αν το απλοποιήσουμε, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται αυτό, έχουμε να κάνουμε με τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των “ηλιθίων” και των υπολοίπων.
Παρόμοιες αντιλήψεις π.χ. για τα αίτια των ασθενειών υπήρχαν και σε παλαιότερες σκοτεινές εποχές όταν ακόμη δεν είχαν τεκμηριωθεί με πρακτικά αποτελέσματα οι προσεγγίσεις τις ιατρικής επιστήμης.
Το παράδοξο είναι πως παρόμοιες δοξασίες επιβιώνουν σήμερα που τα πρακτικά αποτέλεσμα της ιατρικής είναι εμφανή κυρίως με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και του πληθυσμού.
Παρά την εύκολη πρόσβαση σε ανεξάντλητες πηγές γνώσεις μια σημαντική μερίδα, ίσως και πλειοψηφική, προτιμά τις παράδοξες και αντιεπιστημονικές προσεγγίσεις.
Αν τα πράγματα έχουν φτάσει σε επίπεδο έκτακτης υγειονομικής κατάστασης για την πρωτεύουσα του Δυτικού Κόσμου για θέματα υγείας για τα οποία υπάρχουν αναμφισβήτητα επιστημονικά συμπεράσματα, τι θα μπορούσε να συμβαίνει με άλλες επιστήμες λιγότερο σαφείς στα πορίσματα και τους κανόνες όπως τα οικονομικά ή οι πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες;
Η οικονομική σύγχυση
Αν ρωτούσε κάποιος τον Μαρξ, τον Κέϋνς, τον Χάγιεκ, τον Φρίντμαν, τον Φον Μίζες ή τον Σουμπέτερ, τι θα συμβεί αν οι κυβερνήσεις της υφηλίου τυπώσουν 15 τρισ. δολάρια με ένα ΑΕΠ 70 τρισ. δολάρια θα απαντούσαν όλοι πως θα εκτοξευόταν ο πληθωρισμός.
Μόνο αυτό δεν συνέβη την τελευταία δεκαετία.
Μάλλον τα οικονομικά σαν επιστήμη θα χρειαστεί να επαναδιατυπωθούν εξ αρχής…
Ο πληθωρισμός παραμένει καθηλωμένος σχεδόν σε όλα τα αναλώσιμα αγαθά ενώ έχει εκτοξεύσει τις τιμές των μετοχών και των ακινήτων.
Η εκτύπωση χρήματος ως πολιτική είναι λαϊκίστικη αριστερή αναδιανεμητική, επιδοματική πολιτική. Το πρόγραμμα των αριστερών κυβερνήσεων συνίσταται κυρίως στην φορολόγηση αυτών που εργάζονται για να μοιραστούν επιδόματα σε αυτούς που δεν εργάζονται. Το κίνητρο που δημιουργούν έτσι είναι να αυξηθεί ο αριθμός αυτών που δεν εργάζονται μέχρι τελικής κατάρρευσης.
Στα τελευταία στάδια αυτής της διαδικασίας βάζουν εμπρός τις εκτυπωτικές μηχανές και ο πληθωρισμός εκτοξεύεται όπως π.χ. στη Βενεζουέλα όπου η οικονομία διαλύεται και ο πληθυσμός εξαθλιώνεται. Αυτό είναι το σταθερό και επαναλαμβανόμενο μοτίβο της ανόδου και της αποτυχίας της αριστεράς.
Για να καταλάβει κάποιος τη σύγχυση που επικρατεί αρκεί να παρατηρήσει πόσο αντιδιαμετρικά ερμηνεύουν τα όσα συμβαίνουν μερικοί άνθρωποι οι οποίοι διαθέτουν εμπεριστατωμένες απόψεις για τις οικονομικές εξελίξεις.
Ο Ray Dalio
Ο Ray Dalio είναι ιδρυτής και διαχειριστής του μεγαλύτερου επενδυτικού fund στον κόσμο, του Bridgewater Associates, με υπό διαχείριση κεφάλαια που ξεπερνούν τα 160 δισ. δολάρια.
Πριν λίγες μέρες ο Dalio σε μια συνέντευξη στο δίκτυο CBS περιέγραψε με μελανά χρώματα το μέλλον, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις ΗΠΑ, την παγκόσμια οικονομία, την ειρήνη στον πλανήτη και τούτο γιατί ο λαϊκισμός τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά καλπάζει.
Αιτία του προβλήματος κατά τον Dalio είναι η διεύρυνση της ανισότητας μεταξύ πλουσίων και φτωχών. Η περίοδος που διανύουμε θυμίζει τη δεκαετία του ’30 που χαρακτηρίστηκε από την άνοδο του λαϊκισμού και του φασισμού.
O Dalio προτείνει να φορολογηθούν οι πλούσιοι προκειμένου το κράτος να αυξήσει τις κοινωνικές δαπάνες, κατά τον ίδιο η συγκέντρωση πλούτου στα χέρια λίγων αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία.
Ο David Stockman
Στον Dalio μεταξύ άλλων απάντησε ο David Stockman άλλοτε επικεφαλής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού υπό τον Πρόεδρο Ρόναλντ Ρέιγκαν κατά την περίοδο μεταξύ 1981 και 1985.
Μετά την αποχώρησή του από την κυβέρνηση, ο Stockman εντάχθηκε στην επενδυτική τράπεζα Salomon Brothers και αργότερα έγινε ένας από τους ιδρυτές της εταιρίας private equity “The Blackstone Group”. Ο Stockman εγκατέλειψε το Blackstone το 1999 για να ξεκινήσει το δικό του ιδιωτικό επενδυτικό fund.
Κατά το Stockman η κατανομή του πλούτου στη σύγχρονη Αμερική άρχισε να πηγαίνει “κατά διαβόλου” μετά το 1987, δηλαδή την περίοδο που ο Alan Greenspan ξεκίνησε την πολιτική των “φουσκών”.
Σε αυτή την πολιτική καθήλωσης των επιτοκίων και αύξησης της ρευστότητας αποδίδει την αύξηση της οικονομικής ανισότητας.
Η αύξηση της ανισότητας συμβαδίζει με την αύξηση της φορολογίας από το 28% το 1986 στο 42% μέχρι τον Δεκέμβριο του 2017.
“Το μόνο πράγμα που έχει αλλάξει πραγματικά τις τελευταίες δεκαετίες είναι οι κεντρικές τράπεζες οι οποίες έχουν καταληφθεί από κεϋνσιανούς οικονομολόγους…” υποστηρίζει ο ίδιος.
Στην κορυφή, πριν από την κρίση το 2007, το παγκόσμιο ΑΕΠ ήταν περίπου 58 τρισ. δολάρια και το παγκόσμιο χρέος ήταν περί τα 100 τρισ. δολάρια – υποδηλώνοντας έναν δείκτη μόχλευσης 1,7Χ.
Σε δέκα χρόνια το χρέος έχει αυξηθεί στα 250 τρισ. δολάρια έναντι ενός ονομαστικού ΑΕΠ παγκοσμίως το οποίο είχε ανέλθει σε μόλις 80 τρισ. δολάρια. Αυτό ισοδυναμεί με δείκτη μόχλευσης 3,1Χ και οι συνέπειες δεν χρειάζεται να εξηγηθούν…
Με λίγα λόγια, ο Stockman πιστεύει πως η διεύρυνση της ανισότητας οφείλεται ακριβώς στη θεραπεία που προτείνει ο Dalio, την αύξηση της φορολογίας για επιδοματικές πολιτικές και την εκτύπωση χρήματος…
Εν προκειμένω δεν διαφωνούν δυο καθηγητές οικονομικών που επιστημονικά είναι επαρκείς αλλά πρακτικά δεν έχουν πάει ποτέ στο σούπερ μάρκετ να διαπιστώσουν στην πράξη πως λειτουργεί η αγορά, αλλά δύο διακεκριμένοι επενδυτές που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πυρός.
Το πλέον ανησυχητικό είναι πως αυξάνεται ο αριθμός αυτών που υποστηρίζουν απόψεις σαν του τρίτου της παρέας, του Peter Schiff, που υποστηρίζει πως το πρόβλημα προκύπτει όχι γιατί είναι ελαττωματικός ο καπιταλισμός αλλά πως είναι η δημοκρατία που έχει ελάττωμα…
Πολλά τα αίτια…
Οι παρενέργειες της εκτύπωσης χρήματος είναι η μια αιτία που λειτουργεί σαν “καύσιμο” στην άνοδο του λαϊκισμού και του γενικότερου ανορθολογισμού. Άλλες δύο σημαντικές αιτίες είναι η εισβολή των μεταναστών (η οποία προκαλεί πολιτισμικές τριβές) και η δικτατορία της “πολιτικής ορθότητας” όπου το δικαίωμα του καθενός να υπάρχει όπως του αρέσει να ταυτοποιείται, εξελίσσεται σε μέτρο διάκρισης σε βάρος του μέσου όρου της κοινωνίας που υιοθετεί συμβατικές ταυτότητες.
Ο λευκός άνδρας (ειδικά αν κερδίζει και αρκετά χρήματα), τα παραδοσιακά ζευγάρια, οι πατριώτες, οι στρέιτ κλπ δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία έχουν βρεθεί στο στόχαστρο κοινωνικών μειονοτήτων που κάνουν υπερβολικό θόρυβο και προκαλούν αισθήματα ανασφάλειας.
Συνέπεια αυτού είναι μια διευρυνόμενη μερίδα της κοινωνίας να αναζητά καταφύγιο στους συντηρητικούς λαϊκιστές που απειλούν να περικόψουν τις συνταγματικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα… και να επαναφέρουν παλαιότερα συντηρητικά πρότυπα τα οποία πήγαζαν από τους κανόνες της εκκλησίας και ταίριαζαν σε φεουδαρχικά μοντέλα οργάνωσης.
Τουτέστιν, προτείνουν τον κίνδυνο να φορέσουμε φερετζέδες λόγω της πληθυσμιακής αλλοίωσης που συνεπάγεται η εισβολή μουσουλμάνων να το αντιμετωπίσουμε με την επαναφορά της “Ιερής Εξέτασης”, της σεξουαλικής αγνότητας, της γυναίκας υποζύγιο κλπ.
Όπως και να’ χει διανύουμε μια περίοδο με πολλές προκλήσεις και οι αναταράξεις στην οικονομία, τις κοινωνίες και τη γεωπολιτική αναμένονται να είναι απότομες και δυνατές.
Δέστε τις ζώνες και μην καταπίνετε ό,τι σας “σερβίρουν” αμάσητο. Χρησιμοποιήστε την κοινή λογική και αποφεύγετε μη αξιόπιστες πηγές πληροφοριών.
Όπως λέμε εδώ και πάνω από 20 χρόνια σε αυτή τη στήλη: Η καλύτερη πληροφορία είναι η σωστή σκέψη…
Του Κώστα Στούπα
capital.gr