Τους επόμενους μήνες είναι πολύ πιθανό η οικονομία και το χρηματιστήριο να κινηθούν σαν πιεσμένα ελατήρια λόγω των πολιτικών εξελίξεων που δρομολογούνται ενόψει των επικείμενων βουλευτικών εκλογών.
Ήδη, το χρηματιστήριο από την αρχή του χρόνου κινείται σε πλήρη ανοδική αντιστοίχηση με τον MS World Index (τον δείκτη των παγκόσμιων αγορών) κάτι που τα τελευταία 10 χρόνια είχε κάνει μόνο τα έτη 2012-2015, κατά την περίοδο της διακυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου.
Η δυναμική αυτή της χρηματιστηριακής αγοράς ενδεχομένως να αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες καθώς η ημερομηνία των εκλογών θα πλησιάζει και θα ξεκαθαρίζει αν την επόμενη 4ετία η χώρα θα πορευτεί χωρίς το καταστρεπτικό βάρος της αριστερής διακυβέρνησης.
Την εβδομάδα που πέρασε κατά την ψήφιση των διατάξεων για την αναθεώρηση του Συντάγματος ξεκαθάρισε πως η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το 2020 δεν μπορεί πλέον να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές αν η επόμενη κυβέρνηση εξασφαλίσει αυτοδυναμία…
Τούτο αναμένεται να ενισχύσει το θετικό κλίμα στον βαθμό που θα αρχίσει να γίνεται σαφές πως από τις επόμενες εκλογές μπορεί να προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Η δυναμική αυτή οσονούπω θα αρχίσει να φαίνεται και στους υπόλοιπους οικονομικούς δείκτες, ακόμη και σ’ αυτόν που καταγράφει τις επενδύσεις στο πλέον άνυδρο τοπίο της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια.
Η διάρκεια και η ένταση αυτής της οικονομικής και χρηματιστηριακής άνθισης θα εξαρτηθεί από τους παρακάτω τρεις παράγοντες: Το κατά πόσο το αποτέλεσμα των εκλογών θα εξασφαλίσει μια σταθερή νέα κυβέρνηση, τις πρώτες της κινήσεις (στον βαθμό που αυτές υποδηλώσουν διαθέσεις ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων), αλλά και το διεθνές κλίμα.
Δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες πως η άνοδος στο χρηματιστήριο κατά κύριο λόγο οφείλεται στο ράλι των τραπεζικών μετοχών. Είναι γνωστό πως περίπου το μισό χαρτοφυλάκιο των ελληνικών τραπεζών αφορά μη εξυπηρετούμενα “κόκκινα δάνεια” η διαχείριση των οποίων θα ήταν σήμερα αρκετά δύσκολη ακόμη και αν είχαμε μια οικονομία που έτρεχε ακόμη και με τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης από το 1,9% που έτρεξε το 2018.
Καθώς ανάπτυξη χωρίς τράπεζες μοιάζει με τεκνοποιία μέσω της όσφρησης κρίνων θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας πως κάποια στιγμή ίσως χρειαστούν ριζικές λύσεις οι οποίες αν είχαν λάβει χώρα μερικά χρόνια νωρίτερα θα είχαν πολύ μικρότερο κόστος.
Επίσης θα πρέπει να είναι σαφές πως στις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου ίσως υπάρξουν εκπλήξεις οι οποίες ενδέχεται να σοκάρουν τις διεθνείς αγορές και κυρίως την ομαλή ροή διεθνών κεφαλαίων.
Βέβαια η ΕΚΤ αλλά και η FED, η οποία από την αρχή του χρόνου ανέκοψε την άνοδο των επιτοκίων, προς το παρόν ενισχύουν το θετικό κλίμα στις διεθνείς αγορές. Η ανάπτυξη όμως μέσω χειραγώγησης των επιτοκίων μοιάζει με ιστιοφόρο που κινείται επειδή στην πρύμνη έχουν τοποθετήσει έναν τεράστιο ανεμιστήρα που φουσκώνει τα πανιά…
Παράλληλα παρατηρείται αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων με τη γειτονιά μας να βρίσκεται σε μια από τις πλέον εύφλεκτες ζώνες.
Ακόμη όμως και αν το διεθνές περιβάλλον παρέμενε θετικό ή έστω ουδέτερο δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ελλάδα αντιμετωπίζει ορισμένα δομικά προβλήματα τα οποία τα τελευταία χρόνια απέφυγε επιμελώς να εξαλείψει μέσω μεταρρυθμίσεων.
Μερικά από τα προβλήματα ενδεικτικά είναι:
α) Η απουσία αποτελεσματικού και αποδοτικού για την οικονομική ανάπτυξη συστήματος δικαιοσύνης.
Αν μια απόφαση χρειάζεται 5-10 χρόνια να τελεσιδικήσει σημαίνει πως δεν υπάρχει δικαιοσύνη. Όταν τα δικαστήρια μπορούν να διαμορφώνουν τη δημοσιονομική πολιτική χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τη δυνατότητα ή μη του κρατικού ταμείου να βρει τα χρήματα σημαίνει πως κάτι λειτουργεί λάθος… Πρόβλημα δικαιοσύνης προκύπτει και όταν ένας σύλλογος 5-10 ατόμων μπορεί να μπλοκάρει μια επένδυση πολλών εκατ. για πολλά χρόνια, σε μια χώρα που το 50% των νέων είναι άνεργοι και το 5% του πλέον δυναμικού πληθυσμού έχει φύγει στο εξωτερικό.
β) Το παρασιτικό δημόσιο…
Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα έχει δομηθεί με πελατειακά χαρακτηριστικά που στόχο είχαν την ανταλλαγή ψήφων με αργομισθίες. Όπως και το κοινωνικό κράτος έτσι και η προσέλκυση επενδύσεων απαιτεί μια κρατική μηχανή που με όσο το δυνατόν μικρότερη κατανάλωση παράγει περισσότερο έργο. Με το ελληνικό δημόσιο συμβαίνει το αντίθετο. Το ελληνικό δημόσιο χρειάζεται επανίδρυση εκ του μηδενός σε πολύ διαφορετική βάση από αυτή που είναι σήμερα. Τούτο χωρίς απολύσεις, κατάργηση της μονιμότητας και λουκέτο σε άχρηστες υπηρεσίες είναι απίθανο να συμβεί.
γ) Το ασφαλιστικό…
Στην Ελλάδα σήμερα η αναλογία ασφαλισμένων προς εργαζόμενους είναι 1 προς 1,4 και οι συνταξιούχοι εισπράττουν κατά μέσο όρο μεγαλύτερες συντάξεις από τους μισθούς των εργαζομένων. Όσοι έχουν αντιληφθεί το αδιέξοδο αυτού του μοντέλου και μπορούν έχουν εγκαταλείψει ήδη τη χώρα. Το πολιτικό σύστημα εθελοτυφλεί υποκρινόμενο πως έχει βρει βιώσιμη λύση…
Τα παραπάνω είναι μόνο τρία από τα πολλά δομικά εμπόδια που υπάρχουν στον δρόμο της Ελλάδας προς την έξοδο από τις συνθήκες που την οδήγησαν στη χρεοκοπία του 2010. Θα τα βρούμε σύντομα εκ νέου μπροστά μας σε συνθήκες όχι τόσο ισχυρής αλληλεγγύης από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. όπως το 2010 και το 2015.
Προς το παρόν όμως οδεύουμε προς εκλογές και την ήττα των λαϊκιστών ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Τούτο είναι ικανό να δώσει μια ώθηση στην αγορά και την οικονομία.
Επιπλέον, ένας ακόμη Χειμώνας είναι πίσω και οδεύουμε προς το ελληνικό Καλοκαίρι που θεραπεύει εφιάλτες και μελαγχολία…
Δέστε τις ζώνες και απολαύστε την διαδρομή λοιπόν…
Του Κώστα Στούπα
capital.gr