Η μεταφορική της χρήση έχει γίνει του συρμού και στα ελληνικά, σε τέτοιο βαθμό που μοιάζει σαν να έχει χάσει την αρχική της απαξία.
Στον πολιτικό λόγο, ο «τοξικός» έχει καταντήσει να εννοείται σαν συνώνυμος του πολωτικού, του προσβλητικού, του φανατικού. Εχει ξεθυμάνει η τοξικότερη σημασία του – η ικανότητά του να εξαπλώνεται, να δηλητηριάζει και, δηλητηριάζοντας, να κυριαρχεί.
Η μοίρα της λέξης αντανακλά και τη μιθριδατική προσαρμογή της δημόσιας σφαίρας.
Οσο περισσότερο τοξικός είναι ο λόγος που τη διαποτίζει, τόσο λιγότερο γίνεται αντιληπτός ως δηλητηριώδης· τόσο περισσότερο μπορεί να γίνεται εθιστικός.
Ο τοξικός πολιτικός φτιάχνει στίφη τοξικομανών, που απολαμβάνουν τις τοξίνες του και καταλήγουν να μην μπορούν χωρίς αυτές.
Ο τοξικός πολιτικός δεν είναι κάποιος που απλώς επιτρέπει στον εαυτό του να θυμώνει δημοσίως – που απλώς εξαπολύει βρισιές.
Είναι εκείνος που, βάλλοντας, διασώζει κάτι από την τέχνη του τοξότη. Βουτάει το βέλος στο φαρμάκι και το εκτοξεύει στα γυμνά.
Σημαδεύει στα ευάλωτα σημεία του ακροατηρίου του.
Βρίζει αυτούς που όλοι λαχταρούν να βρίζουν.
Βρίζει όπως όλοι ήθελαν αλλά δεν τολμούσαν.
Νομιμοποιεί την εσωτερική τους φωνή.
Και ανεβάζει διαρκώς τη δόση.
Κανιβαλίζει αδίκους και δικαίους. Ζωντανούς και νεκρούς.
Ο τοξικός πολιτικός κατατοξεύει, υποτίθεται, τους αντιπάλους του.
Αλλά η κατηγορία των αντιπάλων δεν ορίζεται πολιτικά. Ορίζεται επαγγελματικά: «Τσόλια» οι συνδικαλιστές. «Βόθροι» οι δημοσιογράφοι.
Ορίζεται στατιστικά: Οι νεκροί στο Μάτι και στο Λος Αντζελες. Οι νεκροί από γρίπη. Τα νεκρά μωρά στο νοσοκομείο της Λαμίας. Ο Βασίλης Μπεσκένης.
Θα περίμενε κανείς ότι ο δημοσιογράφος του ΣΚΑΪ είναι πια οντολογικώς απρόσβλητος από πολιτικές τοξίνες.
Ο,τι ήταν να πάθει το είχε πάθει.
Ο,τι ήταν να πάθει από τον υβριστή του το είχε υποφέρει όσο ζούσε, προτού τον θωρακίσει ο πρόωρος θάνατός του.
Το να ονομάζει κανείς αυτή την εξουσία τοξική μοιάζει σαν να την αθωώνει.
Είναι μάλλον ολοκληρωτική – μια μορφή όχι κανονικού ολοκληρωτισμού με ερπύστριες, αλλά γιδο-ολοκληρωτισμού με στιβάνια.
Κι ωστόσο αντιστοιχίζεται με τον αυθεντικό ολοκληρωτισμό επειδή διεκδικεί να εξουσιάζει τους ανθρώπους ακόμη κι όταν εκλείπουν βιολογικά.
Επειδή διώκει τους «άλλους» απτόητος, ακόμη κι όταν έχει απομείνει μόνον η μνήμη τους.
Αναρωτιόμαστε συχνά αν αυτά τα έχουμε ξαναδεί.
- Δεν έχουμε δει πολιτικό να επιδιώκει τη μετά θάνατον ηθική εξόντωση του αντιπάλου του.
- Δεν έχουμε δει υπουργό να εφεσιβάλει νεκρό.
kathimerini.gr