Ο λόγος για κομβικά νομοσχέδια για την αγορά και για τις επενδύσεις, που έμεναν από χρόνια στα συρτάρι.
Σε κάποιες περιπτώσεις, οι αναβολές είναι πολλές, όπως στην περίπτωση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, του νέου καθεστώτος στρατηγικών επενδύσεων και των μετασχηματισμών επιχειρήσεων.
Πλέον προγραμματίζονται για τους πρώτους μήνες του 2019, μαζί με τη διπλή μεταρρύθμιση του ΠΔΕ, το Σχέδιο Νόμου για τις μικροπιστώσεις, τις παρεμβάσεις για την αναμόρφωση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου και τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο θέμα εποπτείας των εταιρειών.
1. Αναπτυξιακή Τράπεζα
Με βάση τον τελευταίο προγραμματισμό που έχει γίνει, η επεξεργασία του νομοσχεδίου για τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας θα ολοκληρωθεί εντός του έτους και αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Ιανουάριο του 2019. Αδιευκρίνιστο, όμως, παραμένει ακόμη πότε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα πάει προς ψήφιση στη Βουλή και αν τελικά θα λειτουργήσει το πρώτο εξάμηνο του 2019, όπως είναι ο τελευταίος σχεδιασμός.
Ο συγκεκριμένος φάκελος πηγαινοέρχεται μεταξύ των υπουργών που έχουν καθίσει από το 2015 και μετά στην καρέκλα του υπουργείου Οικονομίας, στην αντιπροεδρία της κυβέρνησης, στο ΚΥΣΟΙΠ και στους διεθνείς οργανισμούς.
Σύμφωνα με τις τότε δηλώσεις του κ. Γιώργου Σταθάκη, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Οικονομίας για πάνω από μία διετία, η Αναπτυξιακή Τράπεζα θα είχε μπει σε τροχιά ίδρυσης από τις αρχές του 2016. Τρία χρόνια μετά Τράπεζα δεν υπάρχει, ενώ παραμένει ακόμη άγνωστο πότε και υπό ποια μορφή θα δημιουργηθεί. Κι αυτό γιατί, επί υπουργίας του κ. Δήμου Παπαδημητρίου, το σενάριο που “έπαιζε” ήταν η μετατροπή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (ΤΠ&Δ) σε βασικό πυλώνα της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Τελικά η λύση που προκρίνεται πλέον είναι η μετατροπή του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) σε Αναπτυξιακή Τράπεζα.
2. Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων
Εκτός από την Αναπτυξιακή Τράπεζα, στα συρτάρια του υπουργείου Οικονομίας έχει μείνει και η αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο χρονολογείται από το 1953. Η αναμόρφωση, η οποία είχε προαναγγελθεί στο τέλος του 2017, αναμένεται να περάσει μέσα από την κατάθεση δύο νομοσχεδίων. Το πρώτο σχέδιο νόμου, που αφορά την ίδρυση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης κατ’ αντιστοιχία με το ΕΣΠΑ, αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Ιανουάριο του 2019. Το δεύτερο σχέδιο νόμου- ομπρέλα, που θα ακολουθήσει, θα προβλέπει τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών υλοποίησης του συνόλου του ΠΔΕ, Εθνικού και Συγχρηματοδοτούμενου. Η επεξεργασία του αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2019.
Στόχος του νομοσχεδίου για την ίδρυση Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης είναι ο προγραμματισμός και σχεδιασμός των έργων και των παρεμβάσεων ώστε να έχουν συνεκτικό χαρακτήρα και να οδηγούν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα, σύμφωνα με τους στόχους που τίθενται κάθε φορά, σε αντίθεση με τον υπάρχοντα μονοετή σχεδιασμό του εθνικού ΠΔΕ, που δεν επέτρεπε κάτι τέτοιο. Κάθε υπουργός και περιφερειάρχης, υπεύθυνος του αντίστοιχου Τομεακού η Περιφερειακού Προγράμματος, θα αξιολογεί και θα εντάσσει τα έργα χωρίς άλλες περιττές διαδικασίες και εγκρίσεις. Το ΕΠΑ εφοδιάζεται με ένα Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου μέσα από το οποίο τα έργα και τα προγράμματα θα παρακολουθούνται, θα ελέγχονται και θα αξιολογούνται ως προς την επίτευξη των αποτελεσμάτων τους, σε αντίθεση με ό,τι γίνεται σήμερα, όπου δεν υπάρχει πρόβλεψη ούτε καν για έναν στοιχειώδη έλεγχο ολοκλήρωσης ενός έργου.
Το σχέδιο νόμου θα προβλέπει τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών υλοποίησης του συνόλου του ΠΔΕ, Εθνικού και Συγχρηματοδοτούμενου. Ο στόχος είναι να επανατοποθετηθεί έπειτα από 70 χρόνια η έννοια της δημόσιας επένδυσης, ενσωματώνοντας όλες τις σύγχρονες μεθόδους και εργαλεία (μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής, κρατικές ενισχύσεις προς ΜΜΕ, επιμορφώσεις και καταρτίσεις εργαζομένων κ.λπ.). Θα κωδικοποιεί την υπάρχουσα διάσπαρτη νομοθεσία, θα απλοποιεί και θα συντομεύει τις διαδικασίες χρηματοδότησης ενός έργου και θα θέτει το πλαίσιο για τη συνεργασία διαφορετικών πηγών χρηματοδότησης (π.χ., εθνικό ΠΔΕ και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) για την υλοποίηση ειδικού τύπου έργων και προγραμμάτων, π.χ. προγράμματα Φιλόδημος, πρόγραμμα για τη χρηματοδότηση των Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, ΕΛΙΔΕΚ κ.λπ. Σήμερα απαιτούνται ad hoc νομοθετικές ρυθμίσεις προκειμένου να τρέξουν τέτοια προγράμματα.
3. Μικροπιστώσεις
Το σχέδιο νόμου για τις μικροπιστώσεις, κατά δήλωση του τέως αναπληρωτή υπουργού Οικονομίας, κ. Αλέξη Χαρίτση, θα έπρεπε να είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Μάιο του 2018. Οκτώ μήνες μετά, ούτε νομοσχέδιο ούτε διαβούλευση υπάρχει. Οι μικροπιστώσεις θα αφορούν πολύ μικρές επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες, ιδιώτες, ΚΑΛΟ (Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας) κ.λπ., οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό τομέα για άντληση κεφαλαίων. Το πλαίσιο για τη χορήγηση Μικροπιστώσεων θα αφορά πιστώσεις μέχρι 25.000 ευρώ χωρίς εγγυήσεις και υποθήκες για κάλυψη κεφαλαίου κίνησης ή επενδυτικών αναγκών ή leasing εξοπλισμό ή εγγυήσεις μέχρι το ποσό των 25.000 ευρώ για λήψη δανείων από άλλα ιδρύματα. Η ανάπτυξη του θεσμού των μικροπιστώσεων είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο που απευθύνεται κυρίως σε νέους επιχειρηματίες, νεοφυείς επιχειρήσεις, ανέργους, κοινωνικές επιχειρήσεις και κόσμο που βρίσκεται παραδοσιακά έξω από την τραπεζική χρηματοδότηση, δίνοντας την ευκαιρία να ιδρύσουν ή να επεκτείνουν μια μικρή επιχείρηση. Εποπτεύουσα Αρχή των ιδρυμάτων για τις μικροπιστώσεις θα είναι η Τράπεζα της Ελλάδας.
4. Στρατηγικές επενδύσεις
Τον Φεβρουάριο, εκτός απροόπτου, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου “για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων”. Η δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου, που “σέρνεται” μέσω εξαγγελιών πάνω από 2,5 χρόνια, ολοκληρώθηκε μέσα στον Δεκέμβριο. Όσο για τις αλλαγές που φέρνει;
Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, φορολογικές απαλλαγές, επιδότηση μισθολογικού κόστους, σταθερό φορολογικό συντελεστή για 12 έτη και ταχεία αδειοδότηση σε 45 ημέρες. Στο νομοσχέδιο, και συγκεκριμένα στο άρθρο 12 παρ. 4, προβλέπεται πως μετά την υποβολή του επενδυτικού φακέλου συντάσσεται εντός 30 ημερών μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του φορέα της επένδυσης και της ΓΔΣΕ (Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων), το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, το χρονοδιάγραμμα της αδειοδοτικής διαδικασίας και υλοποίησης της επένδυσης, τις αντισταθμιστικές παροχές, το χρηματοδοτικό σχήμα κ.ά. Ενώ στην παράγραφο 4 αναφέρεται πως ο συνολικός χρόνος για την έκδοση όλων των απαιτούμενων αδειών για την υλοποίηση μιας στρατηγικής επένδυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 3 έτη από την ημερομηνία έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης.
Η ισχύς του νόμου θα ξεκινήσει δύο μήνες από τη δημοσίευσή του στην “Εφημερίδα της Κυβερνήσεως”, δηλαδή η έναρξή του τοποθετείται για τα τέλη του Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου του 2019, ενώ θα έχει ισχύ έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2025.
5. Εταιρικοί μετασχηματισμοί
Με το σχέδιο νόμου περί μετασχηματισμών, το οποίο βρίσκεται σε τελική επεξεργασία μετά και τα σχόλια της ΚΕΝΕ και θα κατατεθεί τον Ιανουάριο του 2019 στη Βουλή, επιδιώκεται η αναμόρφωση του δικαίου των εταιρικών μετασχηματισμών και η συστηματοποίησή του για πρώτη φορά σε ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο. Αφορά όλες τις νομικές μορφές επιχειρήσεων, ενώ επιτυγχάνεται πλήρης κωδικοποίηση όλων των δυνατών μετατροπών (υπήρχαν κενά στα προηγούμενα νομοθετήματα). Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ο ΣΕΒ το χαρακτηρίζει θετικό, αλλά μισό βήμα. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, παραμένουν αρκετά κρίσιμα ζητήματα προς επίλυση, με επίκεντρο την εναρμόνισή του με τις φορολογικές διατάξεις. Δίχως σχετική μέριμνα και άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών και προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως η παροχή κινήτρων που θα επιτρέπουν στις ΜμΕ να μετασχηματιστούν σε μεγαλύτερα μεγέθη, μέσω συγχωνεύσεων και εξαγορών, τα οφέλη του νέου νόμου κινδυνεύουν να μείνουν μόνο στα χαρτιά, επισημαίνει ο ΣΕΒ.
6. Δημιουργία Δικτύου Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Μετασχηματισμού Επιχειρήσεων
Τον Ιανουάριο θα κατατεθεί στη Βουλή διάταξη για τη δημιουργία Δικτύου Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Μετασχηματισμού Επιχειρήσεων. Σε συνεργασία με τα επιμελητήρια και τους κοινωνικούς εταίρους, η δομή αυτή θα απευθύνεται σε ΜμΕ που επιδιώκουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους ή και τον μετασχηματισμό τους. Η διάταξη αυτή περιέχεται στο σ/ν “Εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/943 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 8ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την προστασία της τεχνογνωσίας και των επιχειρηματικών πληροφοριών που δεν έχουν αποκαλυφθεί (εμπορικό απόρρητο) από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψή τους (EEL 157 της 15.06.2016) – Μέτρα για την επιτάχυνση του έργου του υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης και άλλες διατάξεις”.
7. Αλλάζει το ΓΕΜΗ
Τον Μάρτιο, εκτός απροόπτου, θα κατατεθεί το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ). Κοντά 14 χρόνια μετά τη θεσμοθέτηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου και κοντά στα 7 μετά την έναρξη πλήρους λειτουργίας του με τη μετάπτωση όλων των εμπορικών εταιρειών, το ΓΕΜΗ συνεχίζει να έχει προβλήματα και επί της ουσίας να υπολειτουργεί. Το έλλειμμα διαφάνειας ως προς τη γνώση των οικονομικών στοιχείων χιλιάδων επιχειρήσεων υφίσταται και διογκώνεται. Αρκεί να αναφέρουμε ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου οικονομικές καταστάσεις του 2014 αναρτώνται στην πλατφόρμα του ΓΕΜΗ στα τέλη του 2018.
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων πρέπει να γίνει 20 ημέρες μετά την έγκρισή τους από τη γενική συνέλευση. Ωστόσο, από την κοινοποίησή τους στο ΓΕΜΗ έως την ανάρτησή τους στην πλατφόρμα δημοσιότητας δεν τίθεται χρονικό περιθώριο, ενώ το πρόστιμο είναι μόλις 150 ευρώ ανά στοιχείο.
Προκειμένου να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα ως προς το ζήτημα της εποπτείας στο νομοσχέδιο του ΓΕΜΗ θα προβλέπονται κυρώσεις για μη δημοσιότητα, καθώς και ειδικό μητρώο εταιρειών που δεν τηρούν υποχρεώσεις. Βέβαια, μένει να φανεί ποιες και τι αλλαγές θα φέρει στο ΓΕΜΗ το νέο νομοσχέδιο.
8. Εποπτεία των εταιρειών
Εν τω μεταξύ, διατάξεις για το ζήτημα της εποπτείας των εταιρειών με στόχο την πρόληψη ώστε να μη διογκώνονται τα προβλήματα στις εταιρείες και τη γρήγορη ενημέρωση/προειδοποίηση της αγοράς με επαρκή πληροφόρηση βρίσκονται υπό επεξεργασία και θα συμπεριλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου για το ΓΕΜΗ, που θα κατατεθεί τον Μάρτιο του 2019. Μέσα από το νομοσχέδιο για την εποπτεία επιχειρείται να αναβαθμιστεί ο ρόλος των ελεγκτών, να εξασφαλιστεί η ποιότητα του ελέγχου, με παράλληλη επαύξηση της ευθύνης των ορκωτών ελεγκτών.
Σε ό,τι αφορά τον εξωδικαστικό μηχανισμό, παρατείνεται για έναν χρόνο η λειτουργία του, ενώ προωθούνται και αλλαγές. Συγκεκριμένα, θα δίνεται η δυνατότητα σε εμπόρους, στους οποίους η πολυμερής διαδικασία αποτυγχάνει λόγω μη συμμετοχής τόσων ιδιωτών πιστωτών ώστε να μην επιτυγχάνεται απαρτία, να ρυθμίσουν διμερώς τις οφειλές τους προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ, με τους ίδιους όρους όπως και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Επίσης επεκτείνεται η απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης οφειλών (το όριο των συνολικών οφειλών αυξάνεται από τα 50.000 ευρώ στα 300.000 ευρώ). Η βελτίωση και παράταση του εξωδικαστικού αναμένεται να κατατεθεί ως τροπολογία στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής με τίτλο “Επείγουσες ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής” και να ψηφιστεί εντός του έτους.
Για τον εξωδικαστικό μηχανισμό υπάρχει υψηλό ενδιαφέρον, ωστόσο χαμηλή παραμένει η αποτελεσματικότητά του, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία της πλατφόρμας. Από τα επίσημα στοιχεία προκύπτει πως στις πρώτες 70 εβδομάδες λειτουργίας (3/8/2017 – 7/12/2018) της πλατφόρμας για τις επιχειρήσεις, τις 44 εβδομάδες για τη ρύθμιση οφειλών ελευθέρων επαγγελματιών (5/2/2018 – 7/12/2018) και τις 23 εβδομάδες για τη ρύθμιση οφειλών αγροτών (27/6/2018 – 7/12/2018), μόλις 115 επιχειρήσεις κατάφεραν να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Επιτυχώς ολοκλήρωσαν τη ρύθμιση των οφειλών τους προς ΚΕΑΟ 532 και προς ΑΑΔΕ 489 ελεύθεροι επαγγελματίες, ενώ δεν ολοκληρώθηκε επιτυχώς μέχρι στιγμής καμία αίτηση ρύθμισης οφειλών των αγροτών προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Από τα ποιοτικά στοιχεία προκύπτει, επίσης, ότι ενδιαφέρον για ρύθμιση των οφειλών τους έχουν εκδηλώσει 39.135 επιχειρήσεις, που έχουν εκκινήσει διαδικασία, εκ των οποίων οι 9.264 πέρασαν επιτυχώς την επιλεξιμότητα.
Σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, ήδη 18.571 εκκίνησαν τη διαδικασία, εκ των οποίων 11.481 πέρασαν την επιλεξιμότητα, ενώ οι αιτήσεις οι οποίες υποβλήθηκαν είναι 3.257. Σχετικά με τους αγρότες, 1.371 εκκίνησαν τη διαδικασία, 975 πέρασαν την επιλεξιμότητα, ενώ υποβλήθηκαν 273 αιτήσεις.
Της Αλεξάνδρας Γκίτση
capital.gr