Οικονομία κλίμακας σημαίνει πως η παραγωγή ενός ποδηλάτου την ημέρα κοστίζει 100 Ευρώ αλλά η παραγωγή 10 ποδηλάτων την ημέρα δεν κοστίζει 1.000 Ευρώ αλλά λιγότερα.
Αν μια παραγωγική μονάδα π.χ. μπορεί να παράγει με τους ίδιους συντελεστές 100 ποδήλατα τον χρόνο ή μια μοτοσικλέτα και επιλέξει να κατασκευάζει μοτοσικλέτες τότε τα 100 ποδήλατα είναι το κόστος ευκαιρίας που χάνει.
Το νόημα της έννοιας κόστος ευκαιρίας έγκειται στο ό,τι στο σύμπαν που ζούμε τίποτα δεν είναι δωρεάν. Για κάθε επιλογή που κάνουμε υπάρχει κάτι άλλο που δεν επιλέγουμε και το κόστος του οποίου ονομάζεται κόστος ευκαιρίας.
Η κ. Μαρίνα Πατούλη π.χ. την εβδομάδα που πέρασε ανακοίνωσε πως θα διεκδικήσει τη δημαρχία του Αμαρουσίου καθώς ο επί σειρά ετών δήμαρχος σύζυγός της θα διεκδικήσει την Περιφέρεια.
Η κ. Πατούλη είναι εκπαιδευτικός αν δεν κάνω λάθος, οπότε το κόστος ευκαιρίας ισούται με το όφελος που θα αποκόμιζε από την εκπαίδευση αν επέλεγε να μην ασχοληθεί με τα κοινά.
Η οικονομία κλίμακος έγκειται στο ότι θα χρησιμοποιήσει τον ίδιο μηχανισμό προβολής που θα χρησιμοποιήσει και ο σύζυγος για την Περιφέρεια.
Ο κ. Πατούλης απασχολεί συχνά τη δημοσιότητα με πολιτικά, συνδικαλιστικά, αλλά και κοινωνικά μηνύματα χρησιμοποιώντας τη σύζυγο, την οικογένεια και την οικογενειακή εστία σαν ντεκόρ ενίσχυσης του μηνύματος.
Μπορεί οι αισθητικές και ενίοτε οι πολιτικές επιλογές του να επισείουν αντιρρήσεις αλλά η διαρκής και δυναμική παρουσία του στο κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι αποδεικνύει πως γνωρίζει τι κάνει.
Η κ. Πατούλη ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα την κάθοδο στις δημοτικές εκλογές με τη φράση του Πλάτωνα “μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί σου”.
Μάλλον έχει απόλυτο δίκιο…
Εν αντιθέσει με την κ. Πατούλη ο κ. Πατούλης επιλέγοντας την υποψηφιότητα στην Περιφέρεια απεμπολεί μια ασφαλέστερη νίκη στον Δήμο Αμαρουσίου από τον οποίο όμως δεν απομακρύνεται πλήρως αφού αφήνει τοποτηρητή…
Και αυτός μάλλον έχει απόλυτο δίκιο.
(Αργά χθες το απόγευμα, όταν το άρθρο είχε γραφτεί και αποσταλεί για δημοσίευση ο κ. Πατούλης δήλωσε πως στηρίζει άλλον υποψήφιο στο Μαρούσι μετατρέποντας μάλλον τη δημόσια κωμωδία σε οικογενειακή τραγωδία…)
Θα είχε ενδιαφέρον όμως να εξετάσουμε από τη σκοπιά του κόστους ευκαιρίας και τις άλλες υποψηφιότητες για τους μεγάλους δήμους της χώρας.
Ο κ. Μπακογιάννης εγκαταλείπει την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας για να διεκδικήσει τον Δήμο της Αθήνας. Στη Στερεά ό,τι έχει διεκδικήσει το έχει κερδίσει τα τελευταία χρόνια. Αν δεν κερδίσει τον Δήμο της Αθήνας η αξία του κόστους ευκαιρίας που θα χάσει είναι η Περιφέρεια της Στερεάς.
Αντιθέτως αν κερδίσει τον Δήμο της Αθήνας διατηρούνται ανοιχτές οι προοπτικές να μεταπηδήσει αργότερα στην κεντρική πολιτική σκηνή, παρά την αρνητική εντύπωση που δημιουργεί η παρουσία πολλών μελών της ίδιας οικογένειας επί δεκαετίες σε καίριες θέσεις της δημόσιας ζωής.
Ο ΣΥΡΙΖΑ παρά τη στρατηγική διεμβόλισης της Κεντροαριστεράς που αν επιτύχει θα του επιτρέψει να παραμείνει και μετά τις επόμενες εκλογές σε τροχιά γύρω από την εξουσία, δεν επιλέγει στους Κεντρικούς Δήμους πρόσωπα που θα μπορούσαν να παίξουν αυτόν τον ρόλο.
Για Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά επέλεξε μεσαία κομματικά στελέχη χαμηλών τόνων που συγκεντρώνουν την αποδοχή του κομματικού ακροατηρίου.
Κάποιοι λένε πως δεν βρήκε πρόθυμα πρόσωπα που ενσαρκώνουν αυτές τις πολιτικές ιδιότητες να παίξουν αυτόν τον ρόλο.
Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι οι τοπικές οργανώσεις δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση και αν καλούνταν να υποστηρίξουν και πρόσωπα ευρύτερης αποδοχής δεν θα ανταποκρίνονταν.
Ο κ. Ηλιόπουλος ήταν στέλεχος του Υπουργείου Απασχόλησης και η δημοσιότητα από τη διεκδίκηση του Δήμου της Αθήνας του εξασφαλίζει κάποιο πολιτικό μέλλον ακόμη και αν χάσει πανηγυρικά.
Το ίδιο ισχύει και για τον κ. Μπελαβίλα στον Πειραιά και την κ. Νοτοπούλου.
Η αξία της δημοσιότητας και αναγνωρισιμότητας που θα λάβουν και οι τρεις είναι πολύ μεγαλύτερη από την αξία αυτού που θυσιάζουν, εκτός ίσως της κας Νοτοπούλου που έτσι και αλλιώς μοιάζει περαστική καθώς η πορεία της θυμίζει αυτό που στη λενινιστική αργκό ονομάζουν “κοπτάτσια”.
Οι επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ στους κεντρικούς Δήμους καταδεικνύουν ηττοπάθεια, είτε γιατί δεν αποδέχτηκαν να είναι υποψήφιοι πρόσωπα με ευρύτερη αποδοχή ή στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από την πρώτη γραμμή, είτε γιατί τα πρόσωπα που επιλέχτηκαν μπορεί να κάνουν εύπεπτη την ήττα τους. Π.χ. μια ποδοσφαιρική ομάδα αν κατεβάσει τη δεύτερη ομάδα και χάσει διαφυλάττει ένα σημαντικό μέρος του κύρους της απέναντι στον αντίπαλο.
Οι επερχόμενες τοπικές εκλογές καταδεικνύουν επίσης πως ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να επικράτησε στην κεντρική πολιτική σκηνή μετά το 2015, αλλά δεν κατάφερε να επικρατήσει και να διαμορφώσει τις ανάλογες δομές στις τοπικές κοινωνίες και τα συνδικάτα. Δηλαδή, δεν κατάφερε να διαμορφώσει τους μηχανισμούς που εξασφαλίζουν τη διάρκεια.
Στις τοπικές κοινωνίες και τα συνδικάτα οι μηχανισμοί του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. παραμένουν κυρίαρχοι.
Το κόστος ευκαιρίας είναι ένα μηχανισμός που επιτρέπει να αξιολογούμε τα περισσότερα από αυτά που κάνουν οι άνθρωποι γύρω μας, όχι μόνο τις επιλογές που αφορούν την οικονομία.
Καλά Χριστούγεννα!
Του Κώστα Στούπα
capital.gr