Μπορεί να απέχουμε ακόμη μήνες από τις επόμενες εκλογές στην Ελλάδα, αλλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης – ο επικρατέστερος υποψήφιος σήμερα για να γίνει πρωθυπουργός – κινείται ήδη σε προεκλογικούς ρυθμούς, με πρόσφατη δημοσκόπηση να του δίνει μάλιστα προβάδισμα 16 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του κυβερνώντος ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρει σε ανταπόκρισή της για τους Financial Times η Kerin Hope.
Κι αν όλα πάνε καλά, υποστηρίζουν οι FT, ο κ. Μητσοτάκης πολύ σύντομα μπορεί να κληθεί να κάνει τα σχέδιά του – για την εκπαίδευση, τα πανεπιστήμια κλπ. – πραγματικότητα.
Μια νίκη με το ποσοστό διαφοράς που δίνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις θα διασφάλιζε εξαρχής κυβερνητική πλειοψηφία για τη Νέα Δημοκρατία στις εκλογές που προγραμματίζονται για τον Οκτώβριο του 2019.
Με την Ελλάδα να είναι ένα από τα πλέον «ακανθώδη» προβλήματα που αντιμετώπισε η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια, έχοντας βγει από το τρίτο πρόγραμμα διάσωσης, ύψους 86 δισ. ευρώ, μόλις τον Αύγουστο, ο κ. Μητσοτάκης υποστηρίζει ότι η χώρα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις προσανατολισμένες στην ανάπτυξη, μετά από τρία χρόνια δημοσιονομικής σύσφιξης υπό τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Σε συνέντευξή του, ο κ. Μητσοτάκης ασκεί δριμύτατη κριτική στις οικονομικές επιδόσεις της χώρας και υποστηρίζει ότι τα τρία προγράμματα στήριξης της ΕΕ και του ΔΝΤ απέτυχαν στον «βασικό στόχο» τους, που ήταν να διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να δανειστεί ξανά από τις διεθνείς αγορές.
«Αν δείτε πού βρισκόμαστε σήμερα σε σύγκριση με το πού βρισκόμασταν πριν από 10 χρόνια [όταν ξέσπασε η κρίση], θα δείτε ότι έχουμε σημειώσει πρόοδο σε πολλά μέτωπα, αλλά πολλά από τα θεμελιώδη προβλήματα που συνδέονται με τη διάρθρωση της οικονομίας εξακολουθούν να υπάρχουν», τονίζει ο κ. Μητσοτάκης.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνει σίγουρος ότι το κόμμα του μπορεί να επαναφέρει την εμπιστοσύνη στην οικονομία και να χρησιμοποιήσει την υπέρ των αγορών εικόνα του για να προσελκύσει νέες επενδύσεις, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα που συμφωνήθηκαν με την ΕΕ.
Ο κ. Μητσοτάκης ονειρεύεται ότι θα έρθει αυτή η στιγμή εδώ και χρόνια. Ο 50 ετών σήμερα Κυριάκος Μητσοτάκης προέρχεται, όπως σημειώνεται, από μία από τις σημαντικότερες πολιτικές οικογένειες της χώρας: Είναι γιος πρωθυπουργού, η μεγαλύτερη αδερφή του, η Ντόρα [Μπακογιάννη], έχει διατελέσει υπουργός Εξωτερικών, ενώ ο ανιψιός του, ο Κώστας [Μπακογιάννης], περιφερειάρχης, θα είναι υποψήφιος για δήμαρχος της Αθήνας.
Όμως, ο πρώην σύμβουλος της McKinsey, Κυριάκος Μητσοτάκης, θέλει, όπως λέει ένας από τους συνεργάτες του, «να αποφύγει τις ελιτίστικες ταμπέλες».
Πρόταγμα η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών στη χώρα
Ο ίδιος δίνει έμφαση στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών στη χώρα. Η Ελλάδα, άλλωστε, μπορεί να έχει βγει επισήμως από την κρίση, αλλά οι ελληνικές τράπεζες βαρύνονται από εξαιρετικά υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων. Και η ανεργία είναι σχεδόν 20%.
Ο κ. Μητσοτάκης επιμένει ότι η κυβέρνηση πρέπει να κάνει πολύ περισσότερα πράγματα για να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών.
«Δεν είναι απλά θέμα σταθεροποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής αφού, αν μη τι άλλο, η δημοσιονομική πολιτική είναι υπερβολικά σφικτή. Είναι επίσης θέμα πραγματικής πίστης στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα κάνουν την Ελλάδα πιο ανταγωνιστική, αλλάζοντας συνολικά το επιχειρηματικό κλίμα, φέρνοντας σημαντικού ύψους ξένες επενδύσεις, αλλά και κινητοποιώντας τις εγχώριες επενδύσεις», δηλώνει.
Η αναβίωση ιδιωτικοποιήσεων που έχουν τελματώσει θα βοηθήσει επίσης, αρχής γενομένης με την ύψους 6 δισ. ευρώ επένδυση για τη μετατροπή του παλιού αεροδρομίου στο Ελληνικό σε επιχειρηματικό, οικιστικό και ψυχαγωγικό κέντρο.
Ο κ. Μητσοτάκης σχεδιάζει επίσης να αναβιώσει το project της Eldorado στις Σκουριές, μετά την αποχώρηση της εταιρείας, το περασμένο έτος, λόγω των προβλημάτων που υπήρχαν με τις άδειες.
«Ο κόσμος θα καταλάβει ότι υπάρχει άμεσος και συστηματικός λόγος να ξεκλειδώσουν κάποια επενδυτικά έργα μεγάλης κλίμακας, αρχής γενομένης από το Ελληνικό που είναι απίστευτα σημαντικό, αλλά και άλλα, για παράδειγμα στις Σκουριές», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Τέλος στη διαπλοκή
Αν εκλεγεί πρωθυπουργός, ο κ. Μητσοτάκης υπόσχεται να βάλει τέλος στη διαπλοκή.
«Θα το καταστήσει πολύ σαφές στην επιχειρηματική κοινότητα, ο νόμος είναι νόμος και τα πράγματα θα αλλάξουν», λέει.
«Θα τους πω ότι θα κάνω τη ζωή τους ευκολότερη, θα μειώσω τους φόρους, θα σας βοηθήσω να βρείτε ρευστότητα, αλλά και εσείς θα πρέπει να πληρώνετε τους φόρους σας, να επενδύσετε σε αυτήν τη χώρα και να μην περιμένετε να έχετε προνομιακή μεταχείριση επειδή αγοράσατε έναν τηλεοπτικό σταθμό», προσθέτει.
Ο αντίπαλος των… δοκιμασμένων ψηφοθηρικών πρακτικών
Ωστόσο, τον κ. Μητσοτάκη και την ομάδα του τους περιμένει δουλειά αν θέλουν να κρατήσουν το θετικό momentum. Κι αυτό γιατί ο κ. Τσίπρας έχει περάσει στην αντεπίθεση με δοκιμασμένες ψηφοθηρικές τακτικές, ανακοινώνοντας δεκάδες χιλιάδες διορισμούς στο Δημόσιο ενόψει των εκλογών, υποσχόμενος παράλληλα επιδόματα για τους ασθενέστερους οικονομικά πολίτες. Και η στρατηγική του σημερινού πρωθυπουργού, η οποία και τον βοήθησε να ανέλθει στην εξουσία, εξακολουθεί να έχει απήχηση σε πολλούς ψηφοφόρους.
Ένα ακόμη ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσον μια κυβέρνηση Μητσοτάκη θα καταφέρει να κάνει πράξη τις υποσχέσεις της αποτελεσματικότερα από προηγούμενες κεντροδεξιές κυβερνήσεις.
Γιατί όπως λέει ο βετεράνος πολιτικός αναλυτής Κώστας Ιορδανίδης, «πι προθέσεις του είναι άξιες θαυμασμού, αλλά θα έχει να αντιμετωπίσει απίστευτες αντιδράσεις – όχι μόνο παγιωμένες επιχειρηματικές πρακτικές, αλλά και τις διάφορες ομάδες συμφερόντων που ανθούν στον δημόσιο τομέα».
The ex-McKinsey consultant tipped to be next Greek PM
He and his shadow cabinet are out on the stump each weekend, fired up by a recent opinion poll giving Mr Mitsotakis’s centre-right New Democracy party a record 16-point lead over the ruling leftwing Syriza party of prime minister Alexis Tsipras.
Speaking to teachers and university professors at an interactive museum in a rundown district of Athens last month, his subject was Greece’s ailing education system. “We cannot achieve strong growth rates unless we invest in our human capital,” said Mr Mitsotakis — educated at Harvard and Stanford universities — as he and Niki Kerameos, the shadow education minister, outlined plans for better IT teaching, university courses taught in English and a strict timetable for completing degrees.
If all goes well, Mr Mitsotakis might soon be in a position to try to make good on those plans.
A win by the margin predicted by the latest polls would ensure an outright parliamentary majority for his conservatives in the election due to be held by October 2019.
Greece has posed the EU one of its thorniest recent problems, emerging from a third, €86bn bailout only in August.
Mr Mitsotakis argues the country needs growth-oriented reforms following three years of fiscal tightening under Mr Tsipras and Syriza.
In an interview, he bluntly criticised Greece’s economic performance and said the trio of EU and IMF bailouts failed in their “main objective” of ensuring the country could once again borrow on international capital markets.
“If you look at where we are compared with 10 years ago [when the crisis erupted] we have made progress on many fronts but a lot of the fundamental problems associated with the structure of the economy are still there,” said Mr Mitsotakis. He said his party could restore confidence in the economy and use its pro-market image to attract fresh investment while maintaining the high budget surpluses agreed with the EU.
Mr Mitsotakis has long dreamt that such a moment could be at hand.
The 50-year-old is a scion of one of Greece’s most political families: son of a prime minister, his older sister Dora served as foreign minister while his nephew Costas, a regional governor, will be running for mayor of Athens.
Such a background opens the 50-year-old former McKinsey consultant to the charge that he is privileged and remote — something he is keen to try to deflect by sharing the campaign platform with aspiring cabinet ministers like Ms Kerameos, along with candidates for a clutch of local and EU elections next year.
“He wants to avoid the elitist tag,” one aide said. Mr Mitsotakis played a minor role during the country’s crisis, serving as civil service minister in a ND-led coalition government implementing the second bailout.
His brief from international creditors was to eliminate 15,000 public sector jobs — a task cut short by the government’s fall in January 2015, triggering a snap election won by Syriza. Today Greece’s crisis is officially over, but its fragile banks carry exceptionally high levels of non-performing debt.
Unemployment is almost 20 per cent. Mr Mitsotakis insisted the government must do much more to restore market confidence .
“It’s not just a question of consolidating fiscal policy because, if anything, fiscal policy has been too tight.
It is also a question of really believing in implementing structural reforms, making Greece more competitive, changing the overall business climate, bringing in significant amounts of foreign investment but also mobilising domestic investment,” he said.
Reviving stalled privatisation projects would help, starting with a €6bn scheme to redevelop Hellenikon, the coastal site of the former Athens international airport, as a leisure, business and residential centre. Greek and Gulf investors are committed to the project but the start of infrastructure work has been delayed for almost two years.
Mr Mitsotakis also plans to revive a $ 1.bn gold mine project by Canada’s Eldorado Gold at Skouries in northern Greece. The company pulled out last year following a dispute over permits.
“People will see there is an immediate and systematic purpose to unlock some large-scale investment projects, starting with Hellenikon which is enormously important but extending to others, for example Skouries,” he said.
Recommended Analysis Greece debt crisis
The next steps for Greece after its bailout If he becomes prime minister, Mr Mitsotakis said he would put a stop to diaploki [entanglement], a tradition of cosy relationships between senior politicians and so-called “oligarchs”, wealthy businessmen who acquire media outlets and football clubs as a tool for winning favours.
“I’d make it very clear to the business community, the law is the law and things are going to change,” he said.
“I’d tell them, I’m going to make your lives easier, I’m going to lower taxes, I’ll help you get liquidity but you have to pay your taxes, invest in this country and not expect to get preferential treatment by buying a television station.”
Mr Mitsotakis and his team have work ahead to keep up the momentum. Mr Tsipras is fighting back with tried and tested vote-getting tactics, announcing tens of thousands of public sector appointments ahead of the vote, along with cash handouts for poorer Greeks.
The premier’s streetwise swagger, which helped propel him to power, still appeals to many voters. There is also the question of whether a Mitsotakis government could deliver on its promises more effectively than previous centre-right governments.
“His intentions are admirable but he’d be up against formidable opposition — not just entrenched business practices but the different interest groups that flourish in the public sector,” said Costas Iordanides, a veteran political commentator.