Η πεποίθηση που είναι κυρίαρχη υποστηρίζει πως το μέλλον του κ. Τσίπρα είναι εξασφαλισμένο από τον θετικό τρόπο που γράφει το πρόσωπό του στην οθόνη και τις πετυχημένες ατάκες που εκφέρει μιμούμενος το ύφος του Ανδρέα Παπανδρέου.
Η άποψη της στήλης πριν ακόμη γίνει πρωθυπουργός ήταν πως η αχίλλειος πτέρνα είναι η οικονομία και πως εκεί θα αποτύχει παταγωδώς και θα φορτωθεί μέρος της ευθύνης της χρεοκοπίας που βαρύνει τη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. στη μεταπολίτευση και κυρίως πρόσωπα όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Κώστας Καραμανλής.
Το παιγνίδι για την ελληνική οικονομία αλλά και σε ό,τι αφορά το πολιτικό μέλλον του κ. Τσίπρα και του σχεδίου υπό τον ΣΥΡΙΖΑ αναδόμησης της Κεντροαριστεράς χάθηκε τον Φεβρουάριο του 2015.
Αν τότε δεν είχε πάει σε ρήξη, δημοψήφισμα και “κωλοτούμπα”, τα δεδομένα σήμερα στην οικονομία, τις τράπεζες και τις επενδύσεις θα ήταν διαφορετικά.
Όλα αυτά ακόμη και σήμερα 8 χρόνια μετά τη χρεοκοπία του 2010 τελούν υπό διάλυση και προμηνύουν νέα περιπέτεια πολύ πιο οδυνηρή από αυτή που πέρασε η χώρα τα τελευταία χρόνια.
Αν ο κ. Τσίπρας είχε αποδεχτεί τον Φεβρουάριο του 2015 να πάρει μέτρα, έστω και 2-3 φορές περισσότερα αυτών που προέβλεπε το e-mail Χαρδούβελη και είχε ολοκληρώσει το δεύτερο μνημόνιο, σήμερα τα πράγματα ενδεχομένως θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά.
Αν η χώρα είχε μετασχηματίσει το οικονομικό μοντέλο θα μπορούσε να εισέλθει στη νέα κυκλική διεθνή κρίση που κυοφορείται με περισσότερα αποθέματα αντοχών.
Αν τον Φεβρουάριο του 2015 είχε κάνει το ένα δέκατο από αυτά που η πραγματικότητα ανάγκασε τον κ. Τσίπρα να κάνει αργότερα, σήμερα τα πράγματα θα ήταν αλλιώς:
Στις τράπεζες οι καταθέσεις θα ήταν κατά 40-50 δισ. υψηλότερες τουλάχιστον…
Τα “κόκκινα” δάνεια θα ήταν πολύ λιγότερα, υπό έλεγχο και το δημόσιο θα είχε να εισπράξει πολλά δισ. από την πώληση των πλειοψηφικών ποσοστών που ήλεγχε στις τράπεζες το ΤΧΣ.
Το ΑΕΠ θα ήταν πάνω από 200 δισ. ευρώ και αν δεν είχε περάσει τα 230 δισ. του 2009 θα ήταν θέμα χρόνου να το πράξει…
Η οικονομία δεν θα είχε υποστεί τις καταστροφικές συνέπειες των capital controls.
Οι συνέπειες των capital controls θα ρίχνουν τη σκιά τους στο τραπεζικό σύστημα και την οικονομία για πολλά χρόνια ακόμη καθώς η εμπιστοσύνη όσο γρήγορα χάνεται τόσο δύσκολα αποκτάται.
Στις δημοσκοπήσεις ενδεχομένως το τοπίο θα ήταν πολύ διαφορετικό αφού η κυβέρνηση θα μπορούσε να καρπωθεί τη διαδοχή μιας οδυνηρής περιόδου για τα νοικοκυριά, με μια βελτίωση η οποία θα γινόταν αισθητή ήδη από το 2015.
Όπως γράφουμε μονότονα τα τελευταία χρόνια, το βασικό κριτήριο που θα σημάνει πως η οικονομία της χώρας άλλαξε σελίδα είναι οι επενδύσεις.
Αν η χώρα δεν καταφέρει να προσελκύσει επενδύσεις που θα παράγουν εισοδήματα στον ιδιωτικό τομέα, οι μισθοί (στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα) και οι συντάξεις δεν θα σταματήσουν να πέφτουν.
Την κατάσταση σε σχέση με τις επενδύσεις την περιέγραφε πολύ ρεαλιστικά το εβδομαδιαίο δελτίο της Eurobank πριν από λίγες μέρες:
“Το συσσωρευμένο πάγιο κεφάλαιο της ελληνικής οικονομίας το 2018 ήταν μειωμένο κατά -€68,0 δισ. σε σύγκριση με το 2011.
Οι καθαρές επενδύσεις παγίων παρέμειναν σε αρνητικό έδαφος για 7ο συνεχές έτος το 2017, ωστόσο ο ρυθμός μείωσης του φυσικού κεφαλαίου επιβραδύνθηκε”.
Ο παρακάτω πίνακας περιγράφει με περισσότερες λεπτομέρειες αυτό που είχαμε γράψει πρόσφατα για τον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου ο οποίος είναι μικρότερος από τις αποσβέσεις. Τα στοιχεία είναι του 2017 αλλά τα δυο πρώτα τρίμηνα του 2018 ήταν χειρότερα από το τελευταίο του 2017.
Η περίπτωση της Ελλάδας μαζί με τις σοβιετικές οικονομίες θα περιγράφεται στο μέλλον στα εγχειρίδια των οικονομικών σπουδών πώς μια οικονομία μετά από ένα κραχ που χάνει το 25% του ΑΕΠ δεν καταφέρνει να λειτουργήσει σαν ελατήριο.
Η χώρα εισέρχεται σε μια περίοδο αναταράξεων της διεθνούς οικονομίας (Τουρκία, Αργεντινή, αναδυόμενες βιώνουν ήδη τους πρώτους κραδασμούς…) οι οποίες μπορεί να αποδειχτούν πολύ πιο έντονες από το κραχ του 2008 με πολύ πιο αδύναμη οικονομία και χωρίς να έχει συνεφέρει τον “μεγάλο ασθενή” που είναι το κράτος.
Αν η χρεοκοπία του 2010 έφερε τα πάνω κάτω στο πολιτικό σκηνικό έστω και αν επιβίωσε τελικά το 80% του παλιού πολιτικού προσωπικού, η νέα κρίση που θα περάσει η χώρα θα έχει ακόμη πιο ριζικές συνέπειες. Μόνο που αυτή τη φορά το “παλιό” περιλαμβάνει και τον κ. Τσίπρα.
Η φράση του κ. Τσακαλώτου χθες πως:
Του Κώστα Στούπα
capital.gr