Το μόνο στο οποίο συμφωνούν ΕΕ και Αγκυρα είναι ότι… δεν συμφωνούν ιδιαίτερα. Και η κατάσταση δεν άλλαξε μετά τη συνάντηση στη Βάρνα.

Το Politico περιγράφει με γλαφυρό τρόπο το ραντεβού στο βουλγαρικό θέρετρο στον Εύξεινο Πόντο που «προσφέρει όλα όσα θα περίμενε η πολιτική ελίτ της Ευρώπης από μία καλή σύνοδο: 

 

εξωτική τοποθεσία, θέα που κόβει την ανάσα και κυρίως βαρέλια εξαιρετικού κρασιού. Μόνο να μην είχε εμφανιστεί ο Ταγίπ Ερντογάν», ο οποίος για τους ανώτερου αξιωματούχους της ΕΕ ήταν η «μύγα στη σούπα της συνόδου στο δείπνο της Δευτέρας».

Οι ηγέτες της ΕΕ ανησυχούν ότι η Αγκυρα έχει γίνει περισσότερο ένα μακροχρόνιο πρόβλημα παρά εταίρος, εξαιτίας των ενεργειών του Ερντογάν, από τη διάλυση δημοκρατικών θεσμών μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, μέχρι την πιο πρόσφατη επίθεση στη Συρία.

Κι όμως, τις δύο πλευρές δένει η αμοιβαία εξάρτηση, συνεχίζει το Politico.

Η Ευρώπη χρειάζεται την Τουρκία για να κρατήσει ζωντανή τη συμφωνία για το προσφυγικό, που βοήθησε σημαντικά στον περιορισμό των ροών προς την ΕΕ. Σε μία εποχή στην οποία οι λαϊκιστές κερδίζουν έδαφος εξαιτίας του προσφυγικού, οι ηγέτες της Ευρώπης- ιδιαίτερα η Ανγκελα Μέρκελ- θέλουν να κάνουν οι Βρυξέλλες ότι είναι απαραίτητο για να διατηρηθεί η συμφωνία.

Από την άλλη, αυτό που παίρνει ο Ερντογάν από την ΕΕ, συνοψίζεται σε μία λέξη: επιβίωση.

«Ξεχάστε την εμπρηστική ρητορική του για την Ευρώπη και τους αντι-Τούρκους “τρομοκράτες” που κατηγορεί τη Γερμανία και άλλους ότι τους περιθάλπουν. 

 

Η ψυχρή πραγματικότητα είναι ότι η Τουρκία εξαρτάται σχεδόν απόλυτα από την ΕΕ για να επιβιώσει η οικονομία της.

Περίπου οι μισές τουρκικές εξαγωγές είναι στην ΕΕ. Με συνολικά πάνω 130 δισ. ευρώ, το εμπόριο της Τουρκίας με την ΕΕ είναι πάνω από πέντε φορές μεγαλύτερο από εκείνο με τον επόμενο μεγαλύτερο εταίρο της, την Κίνα. Επιπλέον, από την ΕΕ είναι περίπου τα 2/3 ξένων επενδύσεων στην Τουρκία και εξαρτάται από τους Ευρωπαίους επενδυτές για να χρηματοδοτεί το χρέος της», γράφει το Politico.

«Για να το πούμε απλά, η τουρκική οικονομία θα εκραγεί χωρίς την Ευρώπη. Μία τέτοια οικονομική κρίση είναι το μοναδικό που μπορεί να κοστίσει πραγματικά από τον Ερντογάν την εξουσία βραχυπρόθεσμα», υπογραμμίζει το δημοσίευμα. 

 

«Η μεγαλύτερη αδυναμία του είναι η οικονομία. Κανείς δεν μπορεί να αντικαταστήσει την Ευρώπη και το γνωρίζει», επισημαίνει ο Φαντί Χακούρα, αναλυτής σε τουρκικά ζητήματα, στο think tank Chatham House.

Αυτό εξηγεί και γιατί ήταν τόσο πρόθυμος να γίνει η συνάντηση στη Βάρνα τη Δευτέρα. Τελευταία φορά συναντήθηκαν πριν από 10 μήνες και με δεδομένο ότι έκτοτε χειροτέρεψαν οι σχέσεις των δύο πλευρών, δεν δικαιολογούνταν συνάντηση τόσο υψηλού επιπέδου.

Η Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένη να συζητήσει μαζί του αλλαγές για την τελωνειακή ένωση, με δεδομένες τις ενέργειες του Ερντογάν. 

 

Ομως, εκείνος φαίνεται ότι πήρε ακριβώς αυτό που ήθελε από τη συνάντηση. Πριν πάει στη Βάρνα, επέμεινε ότι η ένταξη στην ΕΕ παραμένει στρατηγικός στόχος της Τουρκίας. 

 

Και παρότι τέτοιες δηλώσεις είναι εντελώς αντιφατικές σε σχέση με τις ενέργειές του, στόχος ήταν να δώσει στις αγορές μία ελπίδα ότι- παρά τις πρόσφατες αναταραχές- η χώρα παραμένει αφοσιωμένη στη Δύση.