Σε μια πολυαναμενόμενη ομιλία του τη Δευτέρα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης των Εργατικών, Jeremy Corbyn, τελικά παρουσίασε τις απόψεις του για το σε τι είδους Brexit θα πρέπει να στοχεύει η Βρετανία.
Τάχθηκε υπέρ του να παραμείνει η Βρετανία μέλος της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ -και κάνοντάς το αυτό μας μετέφερε στο mid-game του Brexit.
Παραμένουν μεγάλες αβεβαιότητες, αλλά οι πιθανότητες αρχίζουν τώρα να στενεύουν σχετικά με το τι είδους έκβαση μπορούμε να αναμένουμε λογικά. Είναι μία που θα αφήσει τόσο τους υπέρμαχους του Brexit όσο και αυτούς της παραμονής, εξίσου απογοητευμένους.
Οι αβεβαιότητες ασφαλώς, βρίσκονται όλες στην βρετανική πλευρά.
Η θέση της ΕΕ ήταν ξεκάθαρη από την αρχή: η αποχώρηση της Βρετανίας έχει ένα περιορισμένο εύρος επιλογών για μια μελλοντική οικονομική σχέση -τελωνειακή ένωση, ενιαία αγορά, συμφωνία ελεύθερου εμπορίου- από τις οποίες πρέπει να επιλέξει.
Κάθε στάδιο των διαπραγματεύσεων μέχρι σήμερα έχει επιβεβαιώσει ότι η ΕΕ έχει όλους τους άσσους και δεν πρόκειται να διαφοροποιήσει σημαντικά τη θέση της. Με την προτίμησή του στην τελωνειακή ένωση, ο Corbyn έχει απαντήσει στην αναπόφευκτη επιλογή -και έχει αυξήσει σημαντικά τις πιέσεις στην κυβέρνηση να ξυπνήσει από τα όνειρά της και να το κάνει και αυτό.
Στην ομιλία του ο Corbyn επιβεβαίωσε ότι η συμφωνία για την τελωνειακή ένωση πρέπει να δώσει τη δυνατότητα στη Βρετανία να έχει “λόγο στις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες”.
Καλά, ονειρεύσου εσύ. Και παρά την περαιτέρω (και λογική) πρότασή του ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να απέχει από το να προσπαθήσει να επαναλάβει τις εργασίες ορισμένων οργανισμών που θέτουν τα πρότυπα της ΕΕ, όπως ο Οργανισμός Ασφάλειας Τροφίμων, απέρριψε κάθε πρόταση ότι η Βρετανία θα μπορούσε να καταλήξει ως “παθητικός αποδέκτης κανόνων που αποφασίζονται αλλού από άλλους”.
Ονειρεύσου, και πάλι. Παρόλα αυτά, η θέση του για την ανάγκη μιας τελωνειακής ένωσης ως απαραίτητης για το μέλλον της βρετανικής μεταποίησης, και για ειρήνη στην Ιρλανδία, ήταν εμφατική και επιτακτική.
Τώρα η κυβέρνηση πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα ή -ίσως πιθανότατα- να διατρέξει τον κίνδυνο της ήττας σε μια κοινοβουλευτική ψηφοφορία, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να προκαλέσει γενικές εκλογές.
Σε αυτό το σημείο, οι υπέρμαχοι της παραμονής θα μπορούσαν να ελπίζουν ότι η θέση των Εργατικών ίσως “εξελιχθεί” ακόμη περισσότερο, στο σημείο του να είναι έτοιμοι να παραμείνουν στην ενιαία αγορά καθώς και στην τελωνειακή ένωση.
Λοιπόν, ονειρευτείτε και σε αυτό επίσης. Στις ερωτήσεις μετά την ομιλία του, ο Corbyn κατέστησε άκρως σαφές ότι η εδώ και δεκαετίες θέση της ΕΕ ως μια καπιταλιστική συνωμοσία, παραμένει αδιόρατη. Είναι πεπεισμένος ότι η συμμετοχή στην ενιαία αγορά θα ανατρέψει την σοσιαλιστική του οικονομική ατζέντα για το Ηνωμένο Βασίλειο. Και η ελπίδα ότι περισσότεροι χαρισματικοί συνάδελφοι όπως ο Keir Starmer, ίσως να είναι σε θέση να τον κάνει να αλλάξει γνώμη, είναι επίσης ένα όνειρο.
Ξεχάστε επομένως την ελπίδα, υπέρμαχοι της παραμονής, της τελευταίας στιγμής υπαναχώρησης από την διακήρυξη του Άρθρου 50, και προετοιμαστείτε για ένα Brexit που από οικονομικής πλευράς θα έχει μια τελωνειακή ένωση (παίρνουμε εδώ θάρρος από την πεποίθηση πως, οτιδήποτε να θέλει το κόμμα των Συντηρητικών, η ΕΕ θα θέλει να δει μια τελωνειακή ένωση για χάρη της Ιρλανδίας, και αυτό είναι πιθανό να συμβεί).
Να είστε ευγνώμονες για την ελεημοσύνη, να συνηθίσετε σε έναν περιορισμένο ρόλο της Βρετανίας ως καθοδηγητή, και να ελπίζετε ότι η ΕΕ θα βάλει ένα χεράκι για να διασφαλίσει ότι θα επωφεληθούμε από τις εμπορικές συμφωνίες (δεν είναι δεδομένο, μόλις βγούμε από την ΕΕ).
Και να σκέφτεστε ότι ούτε οι υπέρμαχοι της εξόδου θα είναι πιο χαρούμενοι, καθώς βλέπουν ότι οι φαντασιώσεις του για την Παγκόσμια Βρετανία που θα κατορθώσει να πετύχει μοναδικές ευνοϊκές εμπορικές συμφωνίες με μακρινά τμήματα της Αγγλόσφαιρας, εξανεμίζονται, και συνειδητοποιούν ότι “η ανακατάληψη του ελέγχου” ήταν τόσο κενή σαν υπόσχεση όσο και το “μέρισμα Brexit”.
Τώρα οδηγούμαστε σε ένα αποτέλεσμα που δεν θα ικανοποιήσει κανένα.
Αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη. Οτιδήποτε άλλο εκτός από το σκληρότερο του Brexit, επρόκειτο πάντα να υπονομεύει τις προσπάθειες για έξοδο από την ΕΕ από την αρχή, που αντιστοιχεί σε έναν επιζήμιο περιορισμό σε σχέση με την μοναδικά επωφελή θέση που απολαμβάνουμε εντός της ΕΕ προτού αποφασίσουμε να φύγουμε.
Το μόνο πράγμα που θα μπορούσε να σχολιάσει κανείς είτε από τους “Ναι” είτε από τους “Όχι”, θα είναι πως είναι τόσο άσχημα.
Από την πλευρά μου, ως πεπεισμένος υπέρμαχος της παραμονής στην ΕΕ δεν μπορώ να αντιμετωπίσω κάθε είδους Brexit με οτιδήποτε άλλο εκτός της απογοήτευσης. Αλλά ίσως να πρέπει να συμφιλιωθώ με αυτό.
Για παράδειγμα, ίσως μάθουμε μια κάπως καθυστερημένη εθνική ταπείνωση. Μπορεί να αναδείξουμε τα πλεονεκτήματα της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας έναντι των δημοψηφισμάτων. Οι νέοι ίσως συνειδητοποιήσουν ότι στα αλήθεια οφείλουν να ψηφίζουν. Μπορεί να έχουμε την ευκαιρία να δούμε εάν μια ριζοσπαστική ατζέντα του Corbyn μπορεί στην πραγματικότητα να απαντήσει στις αληθινές παθογένειες της χώρας, χωρίς αυτό το τολμηρό πείραμα να πληγεί από το οικονομικό πλήγμα που θα επιφέρει ένα hard Brexit.
Και εγώ, μαζί με το υπόλοιπο 48%, ίσως να είμαστε έτοιμοι να συμφιλιωθούμε με το 52% σε ένα κοινό συμπέρασμα ότι όλα αυτά ήταν λίγο “μαγειρέματα”, έτσι δεν είναι;
Παλαιότεροι εμφύλιοι πόλεμοι έχουν τελειώσει με το σλόγκαν “Κανένας νικητής, κανένας ηττημένος”. Ίσως θα πρέπει να μας το σερβίρουν εμάς ως “Όχι νικητές, όλοι ηττημένοι”.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: ecfr.eu
του Nick Witney
