Το 2017 δεν αποδείχτηκε τόσο κακό όσο προδιαγραφόταν εξ αρχής σε σχέση με το 2016.
To 2016 έγινε το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο που επικράτησε το Brexit και στις εκλογές των ΗΠΑ ο αντιφατικός Ντόναλντ Τράμπ έκανε την ανατροπή.
Το 2017 στη Γαλλία επικράτησε ο Εμμάνουελ Μακρόν ενώ στη Γερμανία Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες παλεύουν να συνθέσουν κυβέρνηση.
Το 2017 οι κεντρομόλες δυνάμεις στην Ε.Ε. αντέδρασαν και ανέκοψαν το κύμα της ανόδου του ευρωσκεπτικισμού και της χαλάρωσης, μέχρι διάλυσης, της Ε.Ε.
Το 2018 και τα επόμενα 1-2 χρόνια αν ο άξονας Παρισιού-Βερολίνου δεν καταφέρει να προσδώσει νέα δυναμική στην προοπτική της περαιτέρω ενοποίησης της Ευρώπης τα πράγματα θα δυσκολέψουν αφάνταστα με απροσδιόριστες οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες.
Στις εξελίξεις αυτές σημαντικό ρόλο αναμένεται να παίξουν οι εξελίξεις στις ΗΠΑ όπου ο πρόεδρος βρίσκεται σε σύγκρουση με θεσμούς και ανεξάρτητες αρχές κάτι που εγείρει αμφισβητήσεις ακόμη και εντός της ρεπουμπλικάνικης πλειοψηφίας. Υπάρχουν αρκετοί διεθνείς αναλυτές που θεωρούν πιθανή μια επανάληψη του εξαναγκασμού ενός προέδρου σε παραίτηση όπως έγινε πριν πολλές δεκαετίες με τον Νίξον.
Η Ρωσία το 2017 έδειξε πως άντεξε την ύφεση που δημιούργησε τα τελευταία χρόνια η πτώση της τιμής του πετρελαίου σε συνδυασμό με τις κυρώσεις της Δύσης λόγω της Ουκρανίας. Η Κίνα επίσης δεν εμφάνισε σημάδια εισόδου σε μια κρίση χρέους και ανώμαλης προσγείωσης όπως οι περισσότεροι περίμεναν.
Όλες οι ενδείξεις συνεχίζουν να δείχνουν πως ο κόσμος συνεχίζει να βρίσκεται σε αναβρασμό.
Τα σημάδια διχασμού των δυτικών κοινωνιών μεταξύ των φιλελεύθερων υποστηρικτών της παγκοσμιοποίησης, των ανοιχτών κοινωνιών και των συντηρητικών υποστηρικτών των μέτρων προστατευτισμού, της ξενοφοβίας και της εξωτερικής πολιτικής των κανονιοφόρων, βαθαίνουν αντί να μειώνονται…
Από τη διάσταση μεταξύ των φιλελεύθερων ελίτ και των συντηρητικότερων λαϊκών στρωμάτων αντί των αριστερών δημαγωγών κερδίζουν οι ακροδεξιές και συντηρητικές εκφάνσεις της διαμαρτυρίας.
Εξαίρεση αποτελεί το Η.Β. όπου μετά το Brexit το ακροαριστερό Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν έρχεται πρώτο στις δημοσκοπήσεις. Μια νίκη του Κόρμπιν στις επόμενες εκλογές στο βαθμό που υλοποιήσει τις εθνικοποιήσεις και τα άλλα μέτρα που έχει εξαγγείλει, μπορεί να κάνει τις αρνητικές συνέπειες του Brexit στη βρετανική οικονομία να μοιάζουν με περίπατο σε ανοιξιάτικο ψιλόβροχο.
Σε ένα διεθνές περιβάλλον που μοιάζει με “κινούμενη άμμο”η Ελλάδα χωρίς να έχει διορθώσει τις περισσότερες από τις παθογένειες που την οδήγησαν στη χρεοκοπία, σχεδιάζει να βγει στις αγορές χωρίς πιστοληπτική γραμμή στήριξης.
Η ευνοϊκή συγκυρία που έχει δημιουργήσει η υπερβάλλουσα ρευστότητα και τα μηδενικά ή αρνητικά επιτόκια, βοηθούν την έξοδο στις αγορές αυτήν την περίοδο. Το παρελθόν έχει δείξει όμως πως αυτές οι περίοδοι υπερβολής έχουν μικρή διάρκεια και αμέσως μετά οι συνθήκες επιδεινώνονται.
Τηρουμένων των αναλογιών, η τρέχουσα περίοδος στις διεθνείς αγορές μοιάζει με τις περιόδους πριν το κραχ του 2008 και του 2000.
Όταν οι συνθήκες δανεισμού επιδεινωθούν, η Ελλάδα θα είναι από τις πρώτες χώρες που θα πεταχτούν εκτός αγορών. Τι συνθήκες θα επικρατούν τότε στην Ευρωζώνη αν χρειαστεί η ανάγκη ενός νέου προγράμματος; Θα μπορέσουμε να αποφύγουμε ένα Grexit όπως το καταφέραμε το 2010 και το 2015;
Προς το παρόν και για το πρώτο εξάμηνο του 2018 δεν φαίνονται σύννεφα στον ορίζοντα. Αν μάλιστα προκηρυχτούν πρόωρες εκλογές, οι προσδοκίες για την οικονομία, τις τράπεζες και το χρηματιστήριο θα βελτιωθούν.
Η συνέχεια όμως θα εξαρτηθεί τόσο από τους πολιτικούς συσχετισμούς που θα προκύψουν από τις εκλογές, όσο και από τις εξελίξεις στην Ευρώπη και το διεθνές περιβάλλον.
Από επενδυτικής σκοπιάς, η αύξηση της έκθεσης σε ό,τι έχει σχέση με χρυσό στο β΄ εξάμηνο του έτους δεν θα ήταν κακή ιδέα…
Βέβαια τα τελευταία χρόνια συστήνουμε προσοχή στις διεθνείς αγορές και αυτές καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι η πρόβλεψη, αλλά η επίγνωση σε ποια κατάσταση πρέπει να μας βρει είτε η συνέχιση της ανόδου είτε κυρίως μια διόρθωση.
Απολαύστε την εκτόξευση λοιπόν με τις ζώνες ασφαλείας δεμένες και τα αλεξίπτωτα παρά πόδα..
του Κώστα Στούπα
capital.gr