Το 2017 εξελίχθηκε σε μια καλή χρονιά για το χρηματιστήριο καθώς μετά και το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης οι πιθανότητες της αριστερής κυβέρνησης να μην αντέξει τις εσωκομματικές αντιδράσεις και να πάει σε πρόωρες εκλογές επιλέγοντας τη ρήξη με τους δανειστές εκμηδενίστηκαν.


Το 2017 όμως συμπληρώθηκαν και τα δύο πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης και ο χρόνος της αριστερής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ που αποδείχτηκε “τοξική” για την οικονομία, είτε γίνουν πρόωρες εκλογές είτε δεν γίνουν το 2018, έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα.

Επίσης, πέραν του γεγονότος της επιβεβαίωσης της οριστικής μεταστροφής του ΣΥΡΙΖΑ στο στρατόπεδο των μνημονιακών φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων του ΝΑΙ που δημιουργεί μια ισχυρή πλειοψηφία πάνω από το 50% στην ελληνική κοινωνία, το 2017 παγιώθηκε και η μεγάλη δημοσκοπική διαφορά μεταξύ της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ.

Παρά τη μείωση της ψαλίδας στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η διαφορά παραμένει η μεγαλύτερη που έχει υπάρξει στην πρόσφατη ιστορία των δημοσκοπήσεων. Ακόμη και αστοχίες να υπάρχουν, η διαφορά αυτή δίνει ένα σαφές μήνυμα.

Το σύνηθες στις ελληνικές εκλογικές αναμετρήσεις είναι το κόμμα που φτάνει στην προεκλογική περίοδο πρώτο, να διευρύνει αυτήν τη διαφορά μέχρι την κάλπη καθώς η μερίδα των σιωπηλών ακόλουθων της εξουσίας νιώθει ασφαλής να είναι με το νικητή.

Στα θετικά της κυβέρνησης το 2017 είναι πως έστω και με μεγάλη καθυστέρηση προχώρησε κάποιες ιδιωτικοποιήσεις και ξεκίνησε τους πλειστηριασμούς που είναι πιθανό να οδηγήσουν κάποια στιγμή τις τράπεζες σε εξυγίανση.

Όπως ήταν αναμενόμενο η υπερφορολόγηση δεν βοήθησε να πιαστούν οι στόχοι για αύξηση του ΑΕΠ περί το 2,7% όπως προβλεπόταν αρχικά… Τούτο έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί λαμβάνει χώρα παρά τη σημαντική ενίσχυση από την αύξηση των τουριστικών εσόδων και της διεθνούς ευφορίας που προκαλούν τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ όπως το λέγαμε και τις αρχές του 2017 αποδεικνύεται “τοξικός” για την οικονομία και αυτό φαίνεται πολύ καθαρά από την αδυναμία να προσελκυστούν Άμεσες Ξένες Επενδύσεις πέραν κάποιων ιδιωτικοποιήσεων και… ”διαπλοκών”. Τούτο επιβεβαιώνεται επίσης από την έλλειψη εμπιστοσύνης που σηματοδοτεί η αδυναμία επιστροφής των καταθέσεων στις τράπεζες.

Παρ’ όλα αυτά όπως προβλέπαμε στις αρχές του έτους, το 2017 πολλές επιχειρήσεις επιδίωξαν και πέτυχαν την αναχρηματοδότηση των δανείων τους με καλύτερους όρους. Αυτό βοήθησε τις τιμές πολλών μη τραπεζικών μετοχών να οδηγήσουν το Γενικό Δείκτη να κλείσει τη χρονιά με κέρδη περί το 25%.

Το 2018 αναμένεται να είναι καλύτερο για το ελληνικό χρηματιστήριο ειδικά αν εντός του έτους υπάρξουν πρόωρες εκλογές.

Αν υπάρξουν εκλογές η αγορά θα προεξοφλήσει τη νίκη της ΝΔ που είναι πιο φιλική προς την οικονομία και την ανάπτυξη.

Μέχρι τις εκλογές θα υπάρξει ράλι. Μετά τις εκλογές η κατάσταση της αγοράς θα εξαρτηθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα και τη δυνατότητα αυτό να εξασφαλίσει πολιτική σταθερότητα για τα επόμενα 2-3 χρόνια.

Της κίνησης, αν υπάρξει, αναμένεται να ηγηθούν οι τραπεζικές μετοχές.

Φυσικά τα παραπάνω τελούν υπό την αίρεση πως το κλίμα στις διεθνείς αγορές θα παραμένει θετικό ή έστω ουδέτερο.

Αν στο εξωτερικό το κλίμα αλλάξει, η ρευστότητα θα αποσυρθεί γενικότερα και ειδικότερα από τις χώρες υψηλού ρίσκου. Αυτό όταν συμβεί θα δημιουργήσει ασφυξία και ίσως νέα κρίση, ενδεχομένως χειρότερη από εκείνες του 2010, του 2012 και του 2015…

Κατά τα λοιπά, όπως λέμε πολύ καιρό τώρα, το 2018 προβλέπεται καλό. Το 2018 ακολουθεί το 2017 που έκλεισε με κέρδη περί το 25%.

ων ωωβ

Πριν το 2017 είχαμε το 2016 που η αγορά αφού έγραψε μέσα στο χρόνο τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, έκλεισε στα ίδια.

Του 2016 προηγήθηκαν οι δυο πτωτικές χρονιές του 2015 και του 2014 που προεξοφλούσαν την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία και την “τοξική” του σχέση με την οικονομία.

Το 2017 και το 2018 προεξοφλούν την απομάκρυνση από τη ζώνη κινδύνου.

Πριν το 2014 προηγήθηκαν δύο καλές χρονιές για το χρηματιστήριο, το 2012 και το 2013. 

 
Πριν από αυτές προηγήθηκαν δυο κακές χρονιές, το 2011 και το 2010.

Μια καλή δεκαετία…

Όσο στην Ελλάδα ταλαντευόμαστε στο “βυθό”, κάτω από τις 1.000 μονάδες, οι διεθνείς αγορές καταρρίπτουν τα ιστορικά υψηλά και καταγράφουν μια πολύ καλή δεκαετία όπως ακριβώς η στήλη το είχε εκτιμήσει στην αρχή της…

Στη συνέχεια η στήλη έχει συλλέξει αποσπάσματα από μερικά από τα άρθρα στο “Κεφάλαιο” στις αρχές κάθε έτους που περιγράφουν πως θα είναι ο νέος χρόνος. 

 
Το “Κεφάλαιο” είναι εβδομαδιαίο και τα άρθρα προσφέρονται καλύτερα για ανασκοπήσεις. Επίσης, στο “Κεφάλαιο” ήταν πιο εύκολο θα αναζητηθούν τα άρθρα αυτά που αποτυπώνουν την εκτίμηση της περιόδου στις αρχές κάθε νέου έτους.
Κεφάλαιο 07 01 2017
Αρνητικές παραμένουν οι προσδοκίες
Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι “τοξικός”…
…Αν το σενάριο να βγούμε στις αγορές είχε πιθανότητες επιτυχίας, τους επόμενους μήνες η αγορά θα προσπαθούσε να προεξοφλήσει την θετική εξέλιξη. Έξοδος στις αγορές σημαίνει πτώση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων. Αν τα επιτόκια έπεφταν κάτω από το 5% πολλές εισηγμένες θα προσπαθούσαν να εκδώσουν ομολογιακά δάνεια στις διεθνείς αγορές προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα ασφυκτικά προβλήματα ρευστότητας. Η αγορά θα προσπαθούσε να προεξοφλήσει τη θετική εξέλιξη ανεβάζοντας τις τιμές. Η κατάσταση στο ελληνικό χρηματιστήριο δεν προεξοφλεί κάτι θετικό. Τον Απρίλιο του 2014 που η χώρα βγήκε στις αγορές ο Γενικός Δείκτης είχε σκαρφαλώσει από τις 500 στις 1.300 μονάδες.  Το δεκαετές ελληνικό ομόλογο παραμένει πάνω από το 7% ενώ το τριετές πάνω από το 7,5%. Το υψηλότερο επιτόκιο των βραχυπρόθεσμων από τα μακροπρόθεσμα ( αρνητική καμπύλη απόδοσης) στις αγορές  εκλαμβάνεται σαν αυξημένος κίνδυνος χρεοκοπίας.
Δυστυχώς όλα  τα μηνύματα από την αγορά για την οικονομία παραμένουν αρνητικά. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται “τοξική” για την οικονομία και τη χώρα.
Κεφάλαιο 09 01 2016
Απουσία ενθαρρυντικών σημαδιών…
Μέσα τα κεφάλια το 2016…
Η ελληνική κρίση το 2016 ενδεχομένως να προσεγγίσει τη δίνη του κυκλώνα καθώς το κλίμα εμφανίζει σημάδια επιδείνωσης εντός και εκτός…
Το ελληνικό χρηματιστήριο έχει περισσότερες πιθανότητες το 2016 να γράψει τα χαμηλότερα επίπεδα τιμών των τελευταίων ετών και των επόμενων πολλών δεκαετιών. Η ελληνική οικονομία το 2016 μπορεί να υποστεί ακόμη μεγαλύτερο σοκ από αυτό που έχει υποστεί τα τελευταία 5-6 χρόνια της χρεοκοπίας, καθώς το 2015 τελείωσε με ακόμη, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια καταθέσεις στις τράπεζες, με ακόμη περισσότερους παραγωγικούς Έλληνες να έχουν φύγει στο εξωτερικό και να συνεχίζουν να αποχωρούν μαζικά
Κεφάλαιο 03 01 2015
Οι εκλογές θα κρίνουν τη συνέχεια…
Ρίσκα και ευκαιρίες εν όψει
Τα χαμηλά του 2012 ο Γενικός Δείκτης τα κατέγραψε λίγες συνεδριάσεις πριν την ημέρα των εκλογών.
Οι μετοχές είναι οι πρώτες που πέφτουν όταν χαλάει το κλίμα στην οικονομία και την πολιτική, αλλά και οι πρώτες που ανακάμπτουν πριν ακόμη τελειώσει η κρίση.  Τα χαμηλά του 2012 ο Γενικός Δείκτης τα κατέγραψε λίγες συνεδριάσεις πριν την ημέρα των εκλογών. Στα επόμενα δυο χρόνια υπήρξαν μετοχές της μεγάλης κεφαλαιοποίησης οι οποίες υπερδεκαπλασιάστηκαν. Το 2012 το ρίσκο των αγορών ήταν να προκύψει μια κυβέρνηση που θα έθετε σε κίνδυνο την παραμονή της χώρας στο Ευρώ και θα προχωρούσε σε εκτεταμένες εθνικοποιήσεις. Πάνω κάτω το ίδιο είναι το διακύβευμα των εκλογών του 2015, παρά τις στρογγυλοποιήσεις του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τις μονομερείς πράξεις και τις δεσμεύσεις για παραμονή της χώρας στο Ευρώ. Η εσωκομματική αντιπολίτευση που απαιτεί την έξοδο από το Ευρώ παραμένει ιδιαίτερα ισχυρή και θα διαθέτει αποφασιστική παρουσία στη νέα Βουλή ικανή να συνδιαμορφώνει τη στάση της νέας κυβέρνησης.  Η αγορά θα συνεχίσει να πιέζεται μέχρι τις εκλογές. Αν προκύψει αριστερή κυβέρνηση οι πιέσεις θα συνεχιστούν και μετά μέχρι να αποσαφηνιστεί η στάση των Ευρωπαίων απέναντι στη νέα κυβέρνηση και της νέας κυβέρνησης απέναντι στους εταίρους αλλά και την εσωτερική της αντιπολίτευση.
Κεφάλαιο 27 12 2014
Δύσκολο εξάμηνο εν όψει
Μεγάλη κρίση ίσον μεγάλη ευκαιρία…
Οι πρόωρες εκλογές δημιουργούν συνθήκες ασφυξίας για την οικονομία και το χρηματιστήριο, αλλά και ευκαιρίες κερδοσκοπίας…
Οι επόμενοι έξι μήνες, τουλάχιστον, προβλέπεται να είναι πολύ δύσκολοι για την Ελλάδα. Η πιθανότητα των πρόωρων εκλογών δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αστάθειας. Οι Ευρωπαίοι εταίροι με λιγότερο ή περισσότερο κομψές δηλώσεις έχουν αποσαφηνίσει τα όρια των υποχωρήσεων και απαιτήσεων απέναντι στην Ελλάδα υπό οποιανδήποτε κυβέρνηση. Στην αρχή αυτής της κρίσης το 2010 οι άνθρωποι άρχισαν να φοβούνται για τις μετοχές τους, μετά για τα ομόλογα, μετά για τις καταθέσεις και τέλος για τα ακίνητα. Πριν τις εκλογές του 2012 όταν ο φόβος για τις καταθέσεις έφτασε στο ζενίθ είχαμε την καλύτερη ευκαιρία για την αγορά μετοχών. Ο Γενικός Δείκτης ξεκίνησε από τις 500 μονάδες και στην αρχή της χρονιάς που τρέχει πλησίασε τις 1.500.  Οι καταθέσεις και οι μετοχές βρίσκονται στα δύο άκρα της διαμέτρου των αισθημάτων του φόβου και του ενθουσιασμού των ανθρώπων σε σχέση με τα κινητά περιουσιακά στοιχεία.
Κατά συνέπεια όταν οι άνθρωποι φοβούνται για τις καταθέσεις ή το νόμισμά τους οι μετοχές μοιάζουν με σχετικά ασφαλέστερο καταφύγιο. Αρκεί να μην βιαστεί κάποιος να πιάσει ένα “μαχαίρι που πέφτει” και κόψει τα χέρια του. Οι μετοχές είναι το πλέον ευαίσθητο περιουσιακό στοιχείο στις διακυμάνσεις της ψυχολογίας της κοινωνίας για τα οικονομικά πράγματα. Οι μετοχές είναι όμως αυτές που πρώτες προεξοφλούν την διέξοδο όταν δεν φαίνεται κανένα φως στην άκρη του τούνελ.
Το επόμενο εξάμηνο αναμένεται να είναι πολύ δύσκολο και να δούμε συμπεριφορές που δεν φανταζόμασταν ποτέ πως θα τις βλέπαμε  σε χώρες σαν την Ελλάδα. Όμως όπως έλεγε ο πρόεδρος Μάο Τσε Τουνκ, μεγάλη αναταραχή σημαίνει μεγάλη ευκαιρία. Ο μόνος κίνδυνος που υπάρχει σε τέτοιες περιόδους είναι να καθίσει κάποιος σε βάρκες που θα βουλιάξουν. Να τοποθετηθεί σε μετοχές εταιρειών που θα βάλουν λουκέτο ή μετοχές που οι βασικοί μέτοχοι θα αποσύρουν από το χρηματιστήριο σε χαμηλές τιμές.
Τα σενάρια του Grexit έχουν αρχίσει να επανέρχονται στο διεθνή τύπο, γεγονός που σημαίνει πως έχουν αρχίσει να συζητούνται πίσω από κάποιες κλειστές πόρτες.
Κεφάλαιο 28 12 2013
Το 2014 θα έχουμε ανατροπές
Χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το 2013
Η κυβέρνηση περιμένει πολλά από ο 2014, αλλά τα μηνύματα προς το παρόν δεν είναι ενθαρρυντικά καθώς τα έχουν κάνει όλα λάθος στο εσωτερικό.
Κεφάλαιο 05 01 2013
Όταν οι ευκαιρίες βγάζουν μάτι, κανείς δεν ρισκάρει…

Τι μπορεί να ανατρέψει το ράλι του 2013…

Σώθηκε η Ελλάδα ή θα κυλήσει πρώτα βαθύτερα στην κρίση πριν αλλάξουν τα δεδομένα που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία;
Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει την απάντηση, καθώς τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν δεδομένα μιας συνάρτησης με πολλές παραμέτρους ελληνικές, ευρωπαϊκές και παγκόσμιες πολλές από τις οποίες παραμένουν άγνωστες.
Αυτό που μπορούμε να καταλάβουμε όμως είναι πως το ελληνικό χρηματιστήριο προς το παρόν ενσωματώνει την αποφυγή της “μετωπικής” μιας κατάρρευσης και καταστρεπτικής εξόδου στη δραχμή.
Όπως είναι σύνηθες στις αγορές, η χρηματιστηριακή εκτόξευση λαμβάνει χώρα σε ένα περιβάλλον αμφισβήτησης τόσο της βελτίωσης της κατάστασης της χώρας όσο και της βιωσιμότητας της ανόδου.
Όπως είναι γνωστό στα χρηματιστήρια τα κέρδη είναι τα αδελφάκια του φόβου και τα ανιψάκια του πόνου.
Κατ’ αυτήν την έννοια στις αγορές όταν δρομολογούνται ευκαιρίες τα πράγματα μοιάζουν μπερδεμένα  και απαιτούν το ρίσκο να υπερβαίνει τις ορθολογικές προσδοκίες.
Την κούρσα στο ελληνικό χρηματιστήριο την οδηγούν τους τελευταίους μήνες λίγα ισχυρά χέρια που αναζητούν την πρώτη ευκαιρία βελτίωσης του κλίματος για να γράψουν τα πρώτα λογιστικά κέρδη που έχουν δημιουργήσει.
Κεφάλαιο 02 01 2010…
Στην ελληνική πραγματικότητα τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα καθώς αντιμετωπίζουμε ένα οξύ δημοσιονομικό πρόβλημα και σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας το 2010 θα είναι η χειρότερη χρονιά με την ανάκαμψη να έχει καθυστερήσει δραματικά.
Δεν θεωρώ σαν πιθανότερο το σενάριο χρεοκοπίας αλλά τα πράγματα δεν μοιάζουν και ιδιαίτερα εύκολα και αυτό θα έχει τον αντίκτυπό του στη συμπεριφορά της χρηματιστηριακής αγοράς”.
Τα γραπτά μένουν…
Στα τέλη του 2009, λίγο πριν ξεκινήσει η έξοδος της Ελλάδας από τις αγορές (χρεοκοπία) και είσοδος στα μνημόνια, οι διεθνείς αγορές μόλις είχαν ολοκληρώσει την πρώτη φάση ενός ανοδικού κύκλου που βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη…

Στο τελευταίο άρθρο της περασμένης δεκαετίας στο “Κεφάλαιο” η στήλη εκτιμούσε πως η επόμενη δεκαετία στις διεθνείς αγορές θα είναι καλή με αιχμή τις τιμές της τεχνολογίας που δεν είχαν πάει καλά την προηγούμενη δεκαετία που ακολούθησε τη “φούσκα” των .coms που έσκασε στις αρχές του 2000.

Στη διάρκεια αυτού του ανοδικού κύκλου που κοντεύει τη δεκαετία, είδαμε τις μετοχές της τεχνολογίας να ανεβαίνουν.

Η μετοχή της Microsoft από τα 20 δολ. έχει ξεπεράσει τα 80 δολ.

Η μετοχή της Apple από τα 10 δολ. έχει φτάσει στα 169 δολ.

Της Amazon από τα 50 στα 1.160 δολ. και της Intel 10 δολ. στα 40 δολ.

Για την ελληνική αγορά συνιστούσαμε προσοχή καθώς ήταν προβληματική λόγω υψηλών υποχρεώσεων και εξάρτησης από την “τραπεζική μονοκαλλιέργεια”.

Μετά το 2010 η ελληνική αγορά έμεινε καθηλωμένη κάτω από τις 1.000 μονάδες, λόγω κυρίως των τραπεζών που έχουν κάνει τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις και του ότι το 50% των χορηγήσεων εξελίχθηκαν σε “κόκκινα” δάνεια…

“Κεφάλαιο 26 12 2009…
Δέκα χρόνια κομμάτια στα χρηματιστήρια
Η επόμενη δεκαετία θα είναι πολύ καλύτερη
Το πλήθος των απαισιόδοξων αποτελεί μια καλή παρακαταθήκη για το μέλλον των αγορών. Η  τελευταία  δεκαετία που ήταν μια από τις χειρότερες του αιώνα, έχει δημιουργήσει μέγα πλήθος απαισιοδοξίας.
Η δεκαετία που κλείνει φέτος αποδείχτηκε η χειρότερη δεκαετία τόσο για το ελληνικό χρηματιστήριο όσο και για τις διεθνείς αγορές.
Στα τέλη του 1999 ο Γενικός Δείκτης ήταν κοντά στις 5.000 μονάδες και στα τέλη του 2009 αγωνίζεται να κρατήσει τα υψώματα των  2.000 μονάδων.
Στα τέλη του 1999 σύσσωμο το έθνος και ο ανεπτυγμένος κόσμος περίμενε τη συνέχεια της κούρσας της δεκαετίας του 1990. Στα τέλη της δεκαετίας του 2000  ελάχιστοι πιστεύουν ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να κερδίσουν στο χρηματιστήριο.
Αυτό είναι καλός οιωνός για το μέλλον των μετοχών.  Όλες οι καλές δεκαετίες για τις χρηματιστηριακές αγορές ξεκίνησαν όταν κανείς δεν περίμενε σπουδαία πράγματα.
Όλες οι καλές δεκαετίες ξεκίνησαν αφού  προηγήθηκε μια κακή δεκαετία και η τελευταία που ξεκίνησε το 2000  ήταν από τις χειρότερες των τελευταίων εκατό χρόνων.
Αυτό είναι καλό καθώς  σημαίνει ότι στις αποτιμήσεις των μετοχών έχουν απομείνει μόνο τα κεφάλαια που είτε δεν έχουν άλλη επιλογή, είτε αυτών που δεν πρόκειται να αποχωρήσουν ότι και αν συμβεί. Οι αποτιμήσεις των μετοχών σήμερα μοιάζουν με άδεια βαρέλια που περιμένουν να γεμίσουν με το περιεχόμενο που έχει μεταφερθεί στις καταθέσεις και τα άλλα ασφαλή καταφύγια.  Η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά είναι κακός σύμβουλος για να βγάλει κάποιος συμπεράσματα για το μέλλον των αγορών. Μικρές επιχειρήσεις με προβληματική εταιρική διακυβέρνηση οι περισσότερες και πολλές υποχρεώσεις. Επιπλέον υπάρχει τραπεζική μονοκαλλιέργεια στο κήπο του ΧΑ.
Αν προσέξει κάποιος τις αμερικάνικες χρηματιστηριακές αγορές θα εντοπίσει εκατοντάδες εταιρείες που την τελευταία δεκαετία έχουν αυξήσει τις πωλήσεις, έχουν μειώσει δραστικά τις υποχρεώσεις, έχουν βελτιώσει τα περιθώρια, δίνουν καλό μέρισμα και έχουν προοπτικές δυναμικής ανάπτυξης. Οι περισσότερες από τις φούσκες της νέας οικονομίας έχουν μεταβληθεί σε χρυσωρυχεία με άριστη χρηματοοικονομική διάρθρωση.  Αυτές θα οδηγήσουν την κούρσα των αγορών.
δγφω

Κ.Στούπας
capital.gr

Πηγή

Share.